Kategori: Paket

Siz de benim gibi, bilgisayarınızın sürekli yedeğini alma konusunda titiz bir kullanıcıysanız, bu yazımız sizler için. Pardus depolarında bulunan basit, işlevsel bir yedekleme yazılımı olan KBackup uygulamasıyla tanıştırmak isterim.

Aslında fazla ayarı bulunmayan bir uygulama. Sol tarafta bulunan menüden yedeklemek istediğimiz dosyaları ve dizinleri seçiyoruz. Daha sonra sağ tarafta bulunan “Target” başlığının altında bulunan “Folder” yazan alanı kullanarak yedek dosyamızın hangi dizinde oluşacağına karar veriyoruz. Yedek dosyamızın yerini belirttikten sonra tek yapmamız gereken, “Start Backup” düğmesine basarak işlemi başlatmamız olacaktır.

Yedek alma işleminin sonunda size bir yukarıdaki resimde olan uyarı penceresi gelecektir. Yedek alma işleminin başarıyla bittiğini bildirir ve yedek dosyasının nereye kaydedildiğini belirtir.

Yedek dosyalarınız, TAR dosya biçiminde ve sıkıştırılmadan kaydedilir. Bununla beraber, isterseniz yedek dosyalarını bölümlere ayırarak alabilirsiniz. Örnek olarak her bir bölüm 100 MB’ı geçmesin diyerek yedek dosyalarınızı 100 MB bölümler halinde oluşturabilir ya da sıkıştırma seçeneğini aktif hale getirebilirsiniz.

Bu ayarlar profiller üstünden yapılmaktadır. Bunun için Dosya > Profile Settings yolunu takip ediyoruz.

Maximum Archive: Size başılığının altında bulunan açılan menüye tıkladığımız zaman yedek dosyalarımızı parçalar halinde almak istiyorsak bu parçaların boyutlarını belirliyoruz.

Number of backups to keep: Bu alan öntanımlı olarak unlimited olarak gelmektedir. Peki, bu ayar ne işe yarıyor derseniz, seçmiş olduğunuz dizinde saklanacak yedek dosyası sayısını ayarlıyorsunuz.

Eğer sayı belirlediğiniz sayıyı geçerse, en eski tarihli yedek dosyası silinecektir. Bu sebeple bu ayarı unlimited olarak bırakmak daha doğru bir seçenek olacaktır.

Compress Files: Bu seçeneği seçmemiz halinde, yedek dosyalarımız sıkıştırılarak kaydedilecektir bu sebeple yedek alma süremiz göreceli olarak uzayacaktır.

Bununla beraber Settings > Dock in System Tray seçeneğini aktif hale getirirseniz, KBackup sistem çekmecesine yerleşecektir.

Artık kapat düğmesine tıkladığımızda, kapanmak yerine sistem çekmesine düşecek. Sistem çekmecesinde bulunan simgeye sağ tıklayarak, yedek alma işlemini kontrol edebileceğiniz bir menüye de erişebilirsiniz.

 

Pardus kullanırken KDE 4 ile beraber gelen uyarı sistemini hepiniz biliyorsunuz. Ekranın sağ altından çıkan, uzunca, üstünde çarpı işareti olan ve neden daha nazik ve hoş yapılamadığını her seferinde düşündüren şey…

Neyse ki, yapılan son güncellemelerle Pardus deposuna Colibri isimli küçük ama çok kullanışlı bir paket girdi. Peki, bu paket ne iş yapar? Mevcut KDE uygulama uyarılarının yerine ekranın istediğiniz yerinden beliren çok şık, hafif bir uyarı sistemi görevi görür. Kullanımı da bir o kadar da kolaydır.

İlk olarak, Paket Yöneticisi’nden colibri isimli paketi kuruyoruz ya da konsolu açıp “sudo pisi it colibri” komutunu vererek paketin bilgisayarımıza kurulumunu sağlıyoruz.

Colibri için gerekli ayarlamaları yapmadan önce, KDE’nin uygulama uyarılarını devre dışı bırakalım. Bunun için panelin sağ alt15 köşesinde bulunan sistem çekmecisine sağ tıklayarak “Sistem Çekmecesi Ayarları” bölümünü açalım. Buradan “Uygulama bildirimleri” isimli alandaki seçimi kaldırıp, “tamam” düğmesine tıklayıp pencereyi kapatıyoruz.

Pardus başlat menüsünden “Sistem Ayarları”nı açalım. “Görsel ve İşitsel” başlığı altında bulunan “Bildirimler” bölümüne girelim. Sol köşede “Colibri Bildirimleri” isimli bir menünün yerleştiğinizi göreceksiniz. Şimdi oraya geçelim.
Bize Colibri hizmetinin çalışmadığını söyleyen bir uyarı yer almaktadır pencerede. “Colibri hizmetini başlat” düğmesine tıklıyoruz. Bilgisayarın her açılışında bu ayarları yeniden yapmamak için “Girişte Colibri hizmetini başlat” kutusunu seçili halde bırakıyoruz, eğer seçili değilse seçiyoruz.

Ekranda belirecek bildirimlerin konumunu seçip nasıl görüneceğini test etmek için önizleme düğmesine basıyoruz. “Uygula” düğmesine tıkladıktan sonra “Sistem Ayarlarını” kapatınız.

Tebrikler! Artık uygulama uyarıları KDE tarafından değil, Colibri uygulaması tarafından verilecektir.

Yüksek çözünürlüğe sahip videolar, teknolojinin gelişmesiyle beraber artık çok yaygın. 16:9 boyutlarındaki LCD, LED ve plazma televizyonlarla kalitelerinin farkına vardığımız bu videolarla ilgili tek sorun, oynatıldıkları platformlarla ilgili sıkıntılar. Eğer 1080p çözünürlükteki bir filmi bilgisayarınızda oynatacaksanız problem değil, uygun medya çözücülerin yüklenmesiyle filmlerinizi bilgisayarınızda izleyebilirsiniz. Ama bilgisayarın küçük monitörü, 1080p film izleme zevkinizi tam olarak yaşamanıza engel olacaktır.

LCD ya da plazma televizyonunuzda izlemek içinse ya pahalı Blu-ray oynatıcılardan almalı ya da günümüzde giderek popüler bir hale gelen HD medya oynatıcılardan bir tane edinmelisiniz. Durun! Ne Blu-ray ne de HD medya oynatıcı için para harcamak istemiyorsanız ne olacak? Söyleyeyim: DeVeDe!

Pardus depolarında bulunan bu harika yazılım sayesinde, yüksek çözünürlüklü (HD) videolarınızı bir DVD ISO dosyası haline getirip, DVD’ye yazabilir ve standart DVD oynatıcınızda izleyebilirsiniz. Evet, çözünürlük 720p ya da 1080p olmayacak ama 720×576 çözünürlüğünde (DVD çözünürlüğü), geniş ekran bir görüntü elde edeceksiniz.

Haydi gelin, bu kadar lafın üzerine, DeVeDe ile bir DVD hazırlayalım da keyifle izleyelim.

DVD’yi Hazırlayalım

Önce Paket Yöneticisi’nden DeVeDe yazılımını sistemimize kuralım. Kurulduğunda Uygulamalar > Çoklu Ortam menüsü altına yerleşecektir. Program ilk açıldığında oluşturabileceğimiz disk türlerini gösteren bir seçim ekranıyla karşılaşıyoruz. Bu ekranda oluşturmak istediğiniz disk türünü tıklayıp devam ediyoruz. Ben kaliteli bir disk istediğimden Video DVD seçeneğini tıkladım.

Video DVD ekranı üç ana bölümden oluşuyor. Bunlardan ilki Titles. Titles bölümü, DVD’miz açıldığında oynatılacak video dosyasının görünen ismini belirliyor. Bu görünen ismi belirlemek için Özellikler düğmesine basıyoruz ve dosya ismini yazıyoruz. Bilgisayarımda bulunan Law Abiding Citizen isimli filmi DVD’ye çevireceğimden başlık olarak onu yazdım.

Ekrandaki ikinci bölüm olan Files kısmında, DVD’ye dönüştürülecek video dosyasını ve altyazısını seçip ayarlıyoruz. Bunun için Ekle düğmesine basıp, açılan pencerede, video dosyamızı gösteriyoruz. Elbette filmimizin altyazısını da eklememiz gerekiyor. Bunu da aynı ekranda Subtitles bölümündeki Ekle düğmesiyle yapıyoruz. Altyazı ekledikten sonra Force subtitles kutucuğunu işaretlemeniz, keskin bir alt yazıya sahip olmamızı sağlayacak, tavsiye ederim. Ayrıca, altyazının yazı tipi büyüklüğünü de 24 ya da 26 olarak ayarlamanız iyi olur.

Aynı ekranda (File Properties), yaratacağımız DVD ISO’sunda yer alacak filmin kalitesini belirleyecek ayarlar yapabilmemiz de mümkün. General sekmesinde video ve ses oranlarını, Video format sekmesinde çözünürlük ve geniş ekran ayarlarını, Quality sekmesinde kodlama işleminin kalite ayarlarını değiştirebiliriz.

Ayarlarımız bittikten sonra Tamam düğmesine basarak ilk ekranımıza geri dönüyoruz.

Dönüştürme işlemine başlamadan önce bu ekranda da bir iki küçük ayarlama yapmamızda fayda var. Bunlardan ilki Menu Options. Menu Options ekranında, DVD’mizin açılış ekranının ve içeriğinin nasıl görüneceği gibi ayarlamaları yapıyoruz.

Son olarak Action bölümünde Create an ISO or BIN/CUE image, ready to burn to a disc seçeneğini ve eğer çok çekirdekli bir işlemcimiz varsa Use optimizations for multicore CPU’s seçeneğini işaretleyip İleri düğmesine basıyoruz. Açılacak ekranda, oluşturulacak DVD ISO’sunun nereye kaydedileceğini gösterip süreci başlatıyoruz.

Artık bundan sonra yapmamız gereken beklemek… Dönüştürdüğümüz videonun kalitesine bağlı olarak, bir HD videonun DVD ISO’suna çevrilmesi 2-5 saat arasında değişiyor. 8 GB büyüklüğündeki 1080p bir film 2,5 saatte tamamlanırken, 20 GB büyüklüğündeki bir filmin dönüşme süresi 4,5-5 saati bulabiliyor. Bu bekleme süreleri karşısında alınan sonuç hiç de fena değil. Gayet kaliteli bir DVD’niz oluyor.

Bilgisayarınızda oluşan DVD ISO dosyasını K3b ile DVD’ye yazarak, LCD ya da plazma televizyonunuzda keyifle izleyebilirsiniz.

ClamTk, ClamAV antivirüs motoru için görsel arayüz sunar. İlk önce biraz virüslerden ve ClamAV’dan bahsedeyim.

Elbette Linux dağıtımları kullandığınızda virüslerden çok korkmanıza gerek yok. Linux’un sistem politikasından dolayı sisteminiz virüslere karşı davetkar değildir. Zaten İnternet’te bulunan virüslerin hepsi teker teker sayılabilecek kadar azdır. Bunların da sisteme zarar vermesi kolay değildir.

Madem virüsler sisteme zarar veremiyor, o zaman neden Linux için antivirüs yazılımları var? Bu yazılımlar genellikle o malum işletim sistemini kullanan arkadaşlarınızdan gelen virüslerin, yine o malum işletim sistemni kullanan arkadaşlarınıza yayılmasını engellemek için kullanılır. Bu yazılımlarla virüs bulaşmış olduğu için açılmayan iletim sistemlerini kurtarabilirsiniz. Ağınızdaki Windows tabanlı bilgisayarlara giden verileri tarayıp virüslerin onlara bulaşmalarını da engelleyebilirsiniz.

ClamAV

ClamAV, Unix ve türevleri için tasarlanmış bir antivirüs motorudur. Ücretsiz ve özgür olmasının yanı sıra birçok üstün özelliklere sahiptir. Virüs tabanı sürekli güncellenir ve 800 binden fazla virüsü tanıyabilmektedir.

ClamAV Pardus üzerinde bir servis olarak çalışır ve bir görsel arayüzle beraber gelmez. Yazılımı kolayca kullanabilmek için ClamTk görsel arayüz paketini kurmalısınız. Bu paketi kurmak için aşağıdaki yöntemlerden birini uygulayabilirsiniz:

Konsole veya başka bir uçbirim öykünücüsünden sudo pisi it clamtk komutunu ve ardından kullanıcı parolanızı girerek kurabilirsiniz.

Paket Yöneticisi programını açıp ClamTk paketini arayıp seçerek ve ardından “Paketleri Kur” düğmesine tıklayarak kurabilirsiniz.

ClamTk paketini kurduktan sonra uygulama menüsünden ulaşabilir ya da Alt+F2 tuş bileşimiyle çıkan çalıştır penceresine clamtk yazarak çalıştırabilirsiniz.

ClamTk, önceleri depoda bulunan KlamAv arayüzünden daha basit bir halde karşımıza çıkıyor. Temel işlemleri fazla kafanız karışmadan yapmanıza olanak tanıyan bir arayüz.

Karşınıza ilk olarak “Eylemler” ve “Durum” başlıkları adı altında iki bölüm çıkıyor. Eylemler altındaki “Ev” düğmesi ev dizinini taramak içindir. “Dosya” düğmesi ise bir dosyayı taramak içindir. “Dizin” düğmesiyle de istediğiniz dizini taratabilirsiniz. Durum altındaysa antivirüsün güncelliği ve son taramanızla ilgili bilgileri görebilirsiniz.

Program penceresinin üst menüsünden gerekli işlemleri yapabilirsiniz.

Tara

Bir Dosya: Seçtiğiniz bir dosyayı tarar.

Bir Dizin: Seçtiğiniz bir dizin içindeki dosyaları tarar,  içindeki dizinlere girmez.

Derin Tarama: Seçtiğiniz dizin içindeki diğer dizinlere de girerek tüm dosyaları tarar.

Ev (Hızlı): Ev dizininizin içindeki dosyaları tarar, içindeki dizinlere girmez.

Ev (Derin): Ev dizininizin içindeki dosyaları ve dizinleri derinlemesine tarar.

Çıkış: Uygulamadan çıkış.

Görünüm

Geçmişi Yönet: Taramalarda kaydedilmiş günlük dosyalarını incelemenizi ve silmenizi sağlar.

Çıktıyı Temizle: Tarama sonrası ana pencerenin alt kısmında çıkan kısa bilgilendirme bölümünü kaldırır.

Karantina

Durum: Karantinada kaç adet dosya olduğunu bildirir.

Bakım: Karantinadaki dosyaları görmenizi ve işlem yapmanızı sağlar.

Karantina Dizinini Boşalt: Karantinadaki dosyaların hepsini silmek için kullanabilirsiniz.

 

Gelişmiş

Zamanlayıcı: Dosyalarınızı belirlediğiniz bir zamanda tarar ve belirlediğiniz bir zamanda veritabanını günceller.

Av Kurulum Sihirbazını Yeniden Çalıştır: Güncellemelerin tek kullanıcı için mi yoksa tüm sistem için mi yapılacağını belirlemenizi sağlar.

Seçenekler: Bazı ayrıntıları yönetmenizi sağlar.

Yardım

Güncellemeleri Kontrol Et: Açılan pencerede “Güncellemeleri kontrol et” düğmesine basarak arayüz ve imza veritabanının güncelliğini kontrol edebilirsiniz.

Hakkında: Hakkında penceresini açar.

Temel İşlemler

Virüs Tarama

Virüs tarama işlemini yukarıda da belirtildiği gibi menüden faydalanarak gerçekleştirebilirsiniz. Tek bir dosyayı veya bir dizini tarayabilirsiniz. Eğer dizini içindeki diğer dizinlerle beraber derinlemesine taramak isterseniz Derin Tarama seçeneğini seçin.

Görev Zamanlama

Gelişmiş menüsündeki Zamanlayıcı’dan tarama ve güncellemelerin belirli bir saatte yapılmasını sağlayabilirsiniz. Tarama işlemi gizli olarak yapılacaktır. İşlemin yapıldığını KsysGuard gibi bir görev yöneticisinde clamscan adında bir işlemin yapıldığını görerek anlayabilirsiniz (ya da işlemci yükünün tavana vurmasıyla).

Veritabanını Güncelleme

Tarayıcının yeni virüsleri tanıyabilmesi için güncelleme önemlidir. Güncelleme yapmak için Yardım menüsündeki Güncellemeleri Kontrol Et ile güncellemeleri yapabilirsiniz. Güncellemeleri vekil sunucu üzerinden yapmak istiyorsanız Gelişmiş menüsünden Seçenekler penceresini açıp Vekil Sunucu Ayarları sekmesinden ayarlayabilirsiniz.

Gelişmiş Seçenekler

Tarama Seçenekleri

Nokta ile başlayan dosyaları tara: Taramalara nokta ile başlayan dosyaları da dahil etmek istiyorsanız bu seçeneği işaretleyin. Bu dosyalar gizli dosyalardır.

Dizininin içindeki tüm dizin ve dosyaları tara: Fazla bir şey söylemeye gerek yok.

Diğer tarama seçeneklerini etkinleştir: Arayüzde yer almayan ClamAv tarama seçeneklerinin etkinleştirilmesini sağlar.

20 MB’dan büyük dosyaları tara: Tarama için boyut sınırını kaldırır.

Bu tarama için detay dosyası kaydedin: Taramayla ilgili verilerin Geçmiş’te yer alması için işaretleyin.

Başlangıç Seçenekleri

Buradan, ClamTk’yı açtığınızda ilk olarak yapılan işlemleri düzenleyebilirsiniz.

Beyaz Liste

Beyaz Liste, tarama yapılırken atlanacak dizinlerin listesidir.

Vekil Sunucu Ayarları

Güncellemeleri vekil sunucu üzerinden yapabilirsiniz. Sisteminizde tanımlı ayarları kullanmak için Ortam Ayarları’nı seçin. Proxy adresini ve portu elle seçmek için ise Elle ayarla seçeneğini kullanın.

Pardus işletim sisteminde müzik dinleyebileceğimiz uygulamalar arasında, en hafif “müzik çalar” olarak JuK uygulamasını gösterebiliriz.

JuK ile sisteminizi fazla yormadan, bilgisayarınızın dizinindeki müzikleri istediğiniz sıralama içerisinde dinleyebilirsiniz. Eğer amacınız, “sadece müzik dinlemek” ve bunun yanı sıra yazılımın size sunduğu “Kapak Yöneticisi”, “Parçalar arasında yumuşak geçiş yaparak müzik dinlemek” gibi son derece basit kullanım özelliklerini de bir yandan kullanmaksa, bu uygulama tam size göre.

Hızlı, kolay, ekonomik

Pardus Menüsü > Uygulamalar > Çoklu ortam > Müzik Çalar JuK yoluyla JuK uygulamasını açıyoruz.

JuK uygulamasını ilk kez kullandığımızda bizden, müziklerin arşivlendiği dizini seçmemiz isteniyor. Müziklerimizin listeleneceği dizini seçiyoruz.

Son derece yalın bir görünüme sahip ve işlemciyi fazla yormayan JuK çalışma penceresi karşımıza geliyor. JuK çalışırken işlemciyi ne kadar yoruyor diye merak ediyoruz ve Ctrl+Esc tuş ikilisiyile “Sistem Süreçleri”ni açıyoruz. Burada JuK’un çalışırken işlemciyi sadece % 2 oranında yorduğuna şahit oluyoruz!

JuK menüsünün “Görünüm” kısmında, çalmakta olan parçayla ilgili olarak görsel bağlamda ne gibi özelliklerin yer alacağıyla ilgili seçenekler ve ayrıca sol köşeye eklenecek özelliklerin seçenekleri yer alıyor.

Dinlemekte olduğumuz albümün kapağı eğer arşivimizde yer almıyorsa, kapağı İnternet’ten bulup indirebiliriz.

İnternet’te “Server Acim” ile ilgili yer alan resimler bulunup karşımıza geliyor ve biz bunlardan bir tanesini seçiyoruz.

Seçtiğimiz resim, parçamızın kapağı haline geliyor.

Şarkı Listeleri

JuK’un en beğenilesi özelliği, şarkı listeleri. Şarkılarınızı dinlemek için şarkıyı listeye sürükleyip bıraktıktan sonra çal düğmesine basmanız yeterli. Bu durumda, JuK’u kapattığınızda eklediğiniz şarkılar listeden kaybolacak ve her defasında tekrar tekrar bir liste oluşturmak zorunda kalacaksınız. Böyle bir zahmete katlanmak istemiyorsanız şarkı listelerini kullanın. JuK penceresinin sol tarafında alt alta sıralı görebileceğiniz bu listeleri, üstteki Görünüm menüsünden birkaç ayarı kurcalayarak ya da listeye sağ tıklayarak kendi zevkinize göre düzenleyebilirsiniz. Yukarıdaki resmi inceleyin:

JuK müzik çalıcısını ilk defa çalıştırdığınızda, sizden Arşiv Listesi için dizin eklemenizi ister. Arşiv Listesi’nde müzik çalıcımızın açılışta algıladığı dizin içindeki şarkılar yer alır. Müzik arşivinizi Arşiv Listesi’ne eklemek için, üstteki sekmelerden Dosya > Dizin Ekle bağlantısını kullanın. Arşiv listesinin en güzel özelliği, eklenen dizinleri programın açılışında tekrar taramasıdır. Böylece, eklediğiniz dizindeki yeni dosyalar da Arşiv Listesi’nde kendiliğinden yerini alacak.

Arşiv listesi’ndeki parçaların sırasını değiştiremediğinizi fark ettiniz mi? Bu durumda, dinlemek istediğiniz şarkıları Kuyruğu Çal düğmesine sürükleyip bıraktıktan sonra üstüne çift tıklayın. Burada dilediğiniz gibi şarkıların sırasını değiştirebiliyorsunuz; fakat dinlediğiniz şarkıların daha sonra bu listeden kalktığını unutmayın. Her liste kendi amacına göre hizmet ediyor. 😉 Kuyruğu Çal listesindeki şarkılar bittikten sonra Arşiv Listesi tekrar devreye giriyor. Eğer JuK’ta Kuyruğu Çal yoksa, Görünüm sekmesinden aktif edin.

Dinlediğiniz son iki şarkıyı, JuK ana penceresinde, ses ayarının hemen altında görebilirsiniz. Eğer daha fazlasını görmek istiyorsanız, Geçmiş listesini kullanın. İnsanlık halidir, çeşitli sebeplerle ne dinlediğinizi unutmuş olabilirsiniz. Düşünsenize; öğrencisiniz, yemek yapıyorsunuz, bilgisayarda rastgele bir şarkı açıldı, dinlediniz ve bitti. Şarkı güzelse “Ne dinledim ben?!” diye kafayı sıyırma olasılığınız yüksektir. Hele müzik arşivinizde 5000 küsur şarkı varsa..

JuK ile öntanımlı gelen yukarıdaki üç liste dışında kullanıcının da oluşturabileceği listeler var. Önce boş liste oluşturmayı deneyelim. Listelerin bulunduğu alana sağ tıklayın ve Yeni > Boş Parça Listesi seçeneğini tıklayın. Ctrl + N tuşu ile de aynı işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Listeye istediğiniz ismi belirledikten sonra, Kuyruğu Çal listesinde olduğu gibi herhangi bir listeden şarkıları yeni oluşturduğumuz listeye sürükleyin. Amaç bakımından Kuyruğu Çal listesiyle benzerlik taşıyor; fakat en önemli farkı, dinlediğiniz şarkıların silinmeyip listede yerini koruması.

 

Şarkı İsimlerini Değiştirmek

JuK’un listeler dışında, şarkı isimlerini değiştirmedeki pratiklik gibi bir marifeti daha var. Görünüm menüsünden “Başlık Düzenleyiciyi Göster”i seçerek başlık düzenleyiciyi aktif edin. Albüm veya sanatçı bakımından ortak nitelikteki şarkıların hepsini birden seçip de bilgileri düzenleyebiliyorsunuz. Açıklama bölümüne etiketlerinizi girerek, listede arama yaptığınız zaman daha tatmin edici sonuçlar elde edebilirsiniz. Bu arada JuK’un MP3, Ogg Vorbis, LAC ve MPC için başlık düzenleme desteği olduğunu söylememe gerek yoktur umarım.

JuK ile parça listemizi istediğimiz gibi oluşturabilir, bir yandan çalışırken bir yandan da fonda müziklerimizi dinleyebiliriz. Panelde yer alan küçültülmüş simgesiyle JuK, arka planda çalışmaya devam eder.

Geliştiricilerimizden sevgili Gökmen GÖRGEN‘in kaleme aldığı, sonrasında ise İnönü Üniversitesi Devlet Konservatuarı Müdürü Sayın Server ACİM‘in anlatımıyla zenginleşen bu yazımızda, JuK hakkında genel bir bilgi verdik.

İyi müzik dinlemeler.

Audacity, bir grup gönüllü tarafından geliştirilmiş ve GNU Genel Kamu Lisansı ile lisanlanmış olan özgür bir yazılımdır. Audacity yazılımıyla ses kartınızın mikrofon girişi aracılığıyla konuşma kaydedebilir veya ses kartınızın hat girişine pikabınızın çıkışını bağlayarak eski plaklarınızı sayısal ortama aktarabilirsiniz. Kasetçalarınızın hat çıkışını ses kartınızın hat girişine bağlayarak eski kasetlerinizi de sayısal ortama aktarabilirsiniz.

Yaptığınız konuşma kaydındaki hatalı bölgeleri ya da gereksiz boşlukları silebilirsiniz. Ses kaydınızın ses yüksekliğini istediğiniz desibel oranında yükseltebilir ya da düşürebilirsiniz.

Audacity ile Podcast ve radyo programlarının kayıt ve ses montajlarını rahatlıkla hazırlayabilirsiniz. Özgürlük İçin Web sayfamızda yer alan Ajans Pardus’un ses kayıtları ve montaj işlemleri için Audacity yazılımının kullanıldığı bilgisini de ayrıca vermek isterim.

Audacity, yaptığınız kaydı kendi yerel biçimi olan AU biçiminde kaydedecektir. Bu kaydı, WAV, MP3, OGG gibi farklı ses biçimlerine dönüştürebilirsiniz. Eğer Audacity yazılımını Pardus’a kurmuşsanız, MP3 dönüştürücüsü olan LAME eklentisini kurmaya gerek kalmayacak çünkü LAME zaten Pardus ile kurulu geliyor.

Kurulum

Paket Yöneticisi’ni açıyor, arama kutusuna “audacity” yazıyor, karşımıza çıkan paketimizi seçiyor ve “Paket(ler)i Kur” düğmesine tıklıyoruz. Karşımıza yeni bir pencere açılıyor ve bize bu paketle birlikte kurulacak olan ek bağımlılıkların bir listesi geliyor. Biz de hemen alttaki “Paket(ler)i Kur” düğmesine tıklıyor ve kuruluma başlıyoruz.

Kurulum sonrası karşımıza çıkan pencerede, Audacity paketinin kurulduğu ve pencerenin içindeki simgeye çift tıklayarak uygulamayı başlatabileceğimiz bildiriliyor.

Audacity’i buradaki simgesi aracılığıyla açabileceğiniz gibi KDE Menüsü üzerinden Çoklu Ortam > Audacity yolu aracılığıyla da açabilirsiniz.

 

İlk Ayarlar

Yazılımı açtığımızda bizi çalışma penceresiyle birlikte bir “Hoş Geldiniz” penceresi karşılıyor. Eğer Audacity yazılımını her açtığımızda bu pencerenin bizi karşılamasını istemiyorsak, “Hoş Geldiniz” penceresinin altındaki “Başlangıçta bunu bir daha gösterme” seçeneğine tıklıyoruz. Böylece yazılımı başka bir zaman tekrar açtığımızda artık “Hoş Geldiniz” penceresinin bizi karşılamasıyla zaman kaybetmeyeceğimizi garanti altına almış oluyoruz.

Yazılımı kullanmaya başlamadan önce, bazı ayarlar yapmamız gerekiyor. Bunun için yazılım menüsünün Düzenle > Özellikler seçeneğiyle ayarlar penceresini açıyoruz.

Özellikler penceresinin içinde alt menüler yer aldığını görüyoruz. İlk menüde ses aygıtlarımızı seçme olanağımız var.

Bu alt menülerde ses kayıt teknolojisiyle ilgili teknik detaylar yer almaktadır çoğunlukla. Ancak, bu menüler içinde önemli bulduğumuz birkaçını sizlere anlatmak daha doğru olacak.

Alt menüler içinde önemli bir yer teşkil eden detaylardan biri de, bazı yarı-profesyonel ses kartlarında ses kayıt kalitesini CD ses kalitesi olan 44.100 HZ olarak seçmek ya da profesyonel ses kayıt türü olan 48.000 HZ olarak seçme olanağı bulunması. Ses kartının verdiği olanaklar dâhilinde bunlardan biri seçilebilir. Bu seçimi “Kalite” alt menüsünden yapabiliriz.

“Arayüz” alt menüsündeyse, Audacity’nin çalışma arayüzünün “Dil” seçeneğinden yazılımı Türkçe veya İngilizce olarak kullanabiliriz. Bu yazılımın Türkçe çevirilerinde bazı eksikler bulunduğu için ben “İngilizce” kullanmayı tercih ediyorum. “Müzik teknolojisi” terimlerini özgün halleriyle kullanmanın daha doğru olacağını düşünüyorum.

Ses Kayıt ve Düzenleme

Audacity yazılımında kaydettiğimiz sesin üzerinde kesme, ekleme, ses etkisini değiştirme gibi oynalamalar yapabiliyoruz. Bu yazı Audacity yazılımını genel hatlarıyla tanıtma amacı taşıdığı ve yerimiz tüm özellikleri en ince detayına kadar anlatmaya olanak vermediği için burada size bu uygulamanın sadece bazı önemli özelliklerini anlatacak ve bu özellikleri sizlere bir ses kaydıyla örnekleyeceğiz.

Size bağlantısını verecek olduğum dosyada, evimdeki mini ev stüdyosu sistemi içinde yer alan AKG C451E kondansatörlü mikrofonla yaptığım ses kaydını duyacaksınız. Bu ses kaydını yaptıktan sonra, kaydın bazı bölgelerinde yazılımın menüsünde yer alan “Etki (Effect)” özelliklerini kullandım ve bunları da kayıtta anlattım. Kayıt ve düzenleme işlemleri bittikten sonra dosyayı OGG biçimine çevirdim. Bu dosyayı şu bağlantıdan dinleyebilirsiniz.

Kayıt Sonrası Müzik Ekleme ve Miksaj Yapma

Bu kayıt bir stereo kanala kaydedilmişti. Bu kaydın başına ve sonuna bir müzik eklemek istedim. Müziğimi seçtim, açılışta ve kapanışta kullanacağım kısmı kes yapıştır yaparak yeni bir stereo kanal olarak yerleştirdim. Müziklerin “Fade Out” ve “Fade İn” işlemlerini gerçekleştirdim. Aşağıda yer alan ekran görüntüsünde, açılış ve kapanış müziklerinin yerleştirilmiş halleriyle bu dosyanın çalışma penceresini görmektesiniz.

Hepsi ayrı kanallarda yer alan bu dosyaların mix işlemlerinin yapılarak tek bir stereo kanala indirgenmesi işlemi için Ctrl+A ile tüm kanallar seçildi ve ardından menüden Tracks > Mix and Render seçildi.

Bu işlem sonrasında, tüm kanallar tek bir stereo kanala indirgenmiş oldu.

Şimdi sıra bu dosyayı OGG biçimine çevirmeye geldi. Bunun için Dosya > Dışa Aktar yoluyla dosyayı dışarı aktarma işlemine başlamak gerekti. Dosyayı aktarmadan önce, dosya ile ilgili bilgilerin doldurulması gerekiyordu. Bu bilgileri doldurdum.

Bu işlem sonrası, artık dosya OGG biçimine dönüştürülmeye başlandı. Bu çalışma sonrası ortaya çıkan OGG dosyasını şu bağlantıyı açarak dinleyebilirsiniz.

Son Söz

Audacity yazılımı, gerek Linux dağıtımlarında gerekse, diğer sahipli işletim sistemlerinde çok verimli çalışan bir yazılımdır. Bu yazılımın kullanımıyla ilgili daha detayları bilgilere İngilizce dilinde yazılmış olan İnternet sayfalarından ulaşabilirsiniz.

Size FLOSS Manuals İnternet sayfasında, Audacity için İngilizce olarak hazırlanmış olan detaylı bir belgeyi okuyabileceğiniz sayfanın bağlantısını vermek isterim. Bu sayfanın sol köşesindeki “Make PDF” düğmesine tıklayarak, dosyayı PDF biçiminde indirebilirsiniz.

Audacity ile ilgili İngilizce kaynak kitaplardan birkaçına aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz:

• Podcasting with Audacity: Audio Editing for Everyone (Kindle Edition)
• Getting Started with Audacity 1.3 [Paperback]
• Crafting Digital Media: Audacity, Blender, Drupal, GIMP, Scribus, and other Open Source Tools
  
• The Book of Audacity [Paperback]

Post-it‘ler dünyayı ele geçirirken, anlaşıldığı kadarıyla KDE geliştiricilerine de uğramışlar ve bizim de dünyamıza girmişler. KNotes ile bilgisayar başındayken not almanız gereken küçük şeyleri herhangi bir kağıt kalem aramadan ve pratik bir şekilde bilgisayarınızda tutabilirsiniz.

Programı çalıştırdıktan sonra klasik sarı Post-it renginde bir kağıt hemen masa üstünüze yerleşiyor. Daha sonra siz bu Post-it’in üstünde her türlü notu alabilir, koyu bölgesine tıklayarak bu kağıdı masaüstünün herhangi bir noktasına taşıyabilirsiniz.

Post-it’in ekran görüntüsünde gördüğünüz koyu kısmına sağ tıklayıp tarih ekleyebilir, alarm ekleyebilir, notlarınızı KMail ile arkadaşlarımıza gönderebilir, notunuzu yazıcıdan yazdırabilir, ve kaydedebilirsiniz.

Ayrıca buradan tercihleri tıklayarak ekran başlığı altından; yazı rengi ve arkaplan rengini ayarlayabilirsiniz. Düzenleyici başlığı altındansa başlık ve metinlerimiz için yazı tipi, yazı stili ve boyutunu ayarlayabileceğiniz basit ayarları yapabilirsiniz.

Programı biraz derinlemesine inceleyelim deyip. Programı yapılandırmak isterseniz sistem çekmecesine yerleşen KNotes simgesine sağ tıklayıp “KNotes Uygulamasını Yapılandır…”ı seçin. Bu pencereden ayarları yapabilmeniz mümkün. Eğer isterseniz yine buradan notun ve yazının rengini, yazı tipini, yazı tipi büyüklüğünü ve not kağıdının yüksekliğini ayarlayabilir ve ağ üzerinden not alma ve gönderme fonksiyonunu kullanabilirsiniz.

KNotes ne yazık ki iyi niyetli fakat birkaç eksiği olan bir program. Bunlardan en önemlisi yeni bir sayfa açmak istediğiniz zaman karşınıza çıkıyor. Ben sağ tıklayıp yeni dediğimde yeni bir kağıt açılmasından çok mevcut sayfayı sekmeli bir hale getirmesini beklerdim. Böylece birkaç kağıt açmak yerine tek kağıtta tüm işlerinizi halledebilirdiniz.

Özetle KNotes benim için bilgisayarın başındayken sürekli bulundurduğum kağıt kalemi artık kaldırmamı sağlayan küçük ve yararlı bir program. Umarım KNotes sizin de severek kullandığınız programlardan biri olur.

KDE Toys paketinde çok güzel iki uygulama bulunuyor. Bu paketlerin şunlar:

• KTeaTimer (Çaycı)
• Amor (Ekranda gezinen yaratık)

Bu uygulamalara sahip olmak için Paket Yöneticisi’nden “kdetoys” isimli paketi indirebilirsiniz.

Uygulamalara bir göz atalım bakalım.

KTeaTimer (Çaycı)

Çay vb. içecek ocakta, siz bilgisayar başında. Bilgisayara tam dalmışken aklınıza çay geliyor. “Ayy çay taşacak!” diyorsunuz ve bir bakıyorsunuz ki çayun suyu taşmış! 🙂

Allah korusun, ocak sönüp etrafa gaz dolabilir. Bu denli tehlikeli durumla karşılaşmamak için yapmanız gereken sadece bir programla, Çaycı’yla tanışmak.

KDE Menüsü > Uygulamalar > Oyunlar > Eğlence > KTeaTimer (Çaycı) yolunu takip edip uygulamayı çalıştırdıktan sonra Sistem Çekmecesi’nde çaycı yerini alacak. Ona sağ tıkladığınızda çaylar karşınıza çıkacak. “Anonim” ile istediğiniz bir süre ayarlayabilirsiniz. Yapmak istediğiniz çayı seçtikten sonra süre başlayacak. Çay olduğu zaman size haber verilecek.

Sistem Çekmecesi’ndeki simgesine farenizi götürerek ne kadar zaman kaldığını öğrenebilir, sağ tıklama menüsündeki “Dur” seçeneğiyle de çay demlemeyi iptal edebilirsiniz. Yine Sistem Çekmecesi’ndeki simgeye sağ tıklayıp ”Yapılandır” diyerek farklı çaylar hatta değişik içecekler ve yemekler de ekleyebilirsiniz.

Yeni bir şeyler hazırlamak için “+” simgesine tıklayın. Yan tarafta “Çay Özellikleri” aktif olacak. Buradan çay isminizi (veya her neyse ben “Taze Fasulye” yaptım mesela) ve pişme süresini ayarlayın. “Eylem” bölümünden de farklı ayarlar yapabilirsiniz. İşiniz bittikten sonra “Tamam” düğmesine basın. Hepsi bu kadar.

Artık aklınız çayda veya yemekte kalmadan rahatlıkla bilgisayarınız başında vakit geçirebilirsiniz.

Amor

Bilgisayarınızda sizi yalnız bırakmayacak, eğlenceli bir arkadaş var.  Amor’a KDE Menüsü (Uygulama Başlatma Menüsü) > Uygulamalar > Oyunlar > Eğlence > Amor  yolunu takip ederek ulaşabilirsiniz.

Amor’u ilk açtığınızda sizi tatlı bir yaratık karşılayacak ve panelinizin ya da pencerenizin üstünde kendi halinde bir şeyler yapıp duracak. Bu temayı sevmediyseniz kolayca farklı bir taneye geçebilirsiniz. Temayı değiştirmek için yaratığı yakalayabilirseniz, sağ tıklayıp Seçenekler’e tıklayabilirsiniz.

Tema kısmından hoşunuza giden bir yaratık seçebilirsiniz. “Her Zaman Üstte” Yaratığın pencerelerin altında kalmasını önler, “İpuçlarını Rastgele Göster” eğer “Uygulama İpuçlarını Göster” seçiliyse bu ipuçlarının rastgele gösterilmesini sağlar. “Rastgele Karakter Göster” seçeneğiyse uygulamanın her başlangıcında farklı bir yaratık gösterilmesini sağlar.

Ayarlarınızı yaptıktan sonra “Tamam” düğmesine basmayı unutmayın.

İyi eğlenceler!

Bu yazıda, basit ve bir o kadar da kullanışlı bir resim düzenleyiciyi tanıtmaya çalışacağım sizlere: KolourPaint…

Herhangi bir yanlış anlaşılma olmadan önce, KolourPaint’in niye C yerine K ile yazıldığını belirtmek istiyorum. Bunun sebebi, KolourPaint’in bir KDE masaüstü uygulaması olması ve KDE geliştiricilerinin programlarına K ile başlayan isimler vermeyi sevmesidir.

KolourPaint, Pardus ile beraber kurulu geliyor. Programı çalıştırmak için Uygulamalar > Grafik > Boyama Uygulaması (KolourPaint)’e tıklamanız yeterli olacak.

Menüleri Tanıyalım

Dosya menüsü ile yeni bir çalışma sayfası açabilir, herhangi bir resim ya da fotoğrafa bakıp seçebilir, son kullanılan resimleri veya taradığınız bir resim üzerinde işlem de yapabilirsiniz.

Pencerenin alt kısmında, renklerin sol tarafında, elmasa benzer bir kutucuk göreceksiniz. Tıpkı renk seçer gibi bunu seçtiğinizde, resminizin arkaplanını silerek, transparan bir görünüm verebilirsiniz. Yalnız unutmamanız gereken bir nokta var, arkaplanını sildiğiniz bir resmi, bunu destekleyen bir formatta kaydetmelisiniz. JPG biçiminin saydamlığı desteklemediğini hatırlatmak isterim. Böyle durumlarda PNG biçimini gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz.

Düzenle menüsü ile yaptığınız bir hatayı geri alarak düzeltebilir, resim üzerine başka bir resim yapıştırabilir veya resmin bir bölümünü kopyalayabilirsiniz.

Göster menüsü‘nde seçilen resmi çalışma alanına yerleştirebilir ve üzerinde değişiklikler yapabilirsiniz.

Resim menüsü‘nde resmin boyutlarıyla oynayabilir, resmi kırpabilir, sağa veya sola döndürebilirsiniz. Renkleri gri tona veya tek bir renge dönüştürebilirsiniz. Renkleri çevirebilir ve resmi temizleyip bütün yaptıklarınızı silebilirsiniz.

Renkler menüsü‘nde renk paletlerinden istediğiniz renkleri seçip kullanabilirsiniz.

Ayarlar menüsü‘nde araç ve durum çubuklarının ayarlamalarını yapabilirsiniz.

Yardım menüsü‘nden de KDE veya KolourPaint hakkında bilgi alabilirsiniz. Hata bildirebilir, ekran görüntüsü alabilirsiniz.

Araç Takımı

Şimdi sol tarafta bulunan ana araç çubuğuna geçebiliriz.

• Seçim (Serbest Form) (M): Herhangi bir alanı serbest bir formda kesmemizi sağlar.
• Seçim (Dikdörtgen) (S): Herhangi bir alanı dikdörtgen veya kare şeklinde kesmemizi sağlar.
• Seçim (Dairesel) (ı): Herhangi bir alanı dairesel şekilde kesmemizi sağlar.
• Metin (T): Resme metin eklemenizi sağlar. Metin kutusuyla birlikte açılır.
• Çizgi (L): Resim çizerken kullanacağınız çizgileri oluşturmanızı sağlar. Shift tuşuyla daha düzgün çizgiler elde edebilirsiniz.
• Kalem (P): Herhangi bir nokta veya çizdiğiniz bir yeri siler. (Silme işlemini yaparken arkaplanı da beyaza çevirdiğini unutmayalım.)
• Fırça (B): Kalem gibi kullanacağınız bir fırça. Boyutunu ve şeklini değiştirebilirsiniz.
• Akıcı Doldur (F): Aynı renkte olan bir bölgeyi seçilmiş renkle doldurur.
• Resim Seçici (c): Resmin içinden tıkladığınız (seçtiğiniz) yerdeki rengi seçer.
• Renk Silici (o): Resimdeki renkleri siler, siyah/beyaz bir görünüm kazanır.
• Sprey Kutusu (Y): Grafiti sıkmak için kullanılır. Üzerinde durmaya bağlı olarak yoğunluğu artar.
• Dairesel Dikdörtgen (U): Dairesel dikdörtgen çizmek için kullanılır. İçi renk dolu veya boş olabilir.
• Dikdörtgen (r): Dikdörtgen çizmek için kullanılır. İçi renk dolu veya boş olabilir.
• Çokgen (G): Birden fazla ve birbiriyle bağlantılı oluşturulan çokgenler için kullanılır. Bitirmek için farenin sağ tuşunu tıklamanız yeterlidir.
• Çember (E): Daire çizmek için kullanılır. Bununda diğerleri gibi içi renkli veya boş olabilir.
• Bağlı Çizgiler (N): Çizgilerle kendinize özgü şekiller çizebilirsiniz. Çizgiler birbirine bağlıdır birinin bittiği yerde diğeri başlar.
• Eğri (V): Çizgileri istediğiniz gibi eğebilir, çizgilerle bir çember bile yapabilirsiniz.
• Büyütme (Z): Resme farenin sol tuşuyla yakınlaşır, sağ tuşuyla uzaklaşılır.

Ve işinizi bitirdiğiniz zaman, çalışmanızı KolourPaint’in desteklediği biçimlerden dilediğinizi seçerek kaydedebilirsiniz.

GAP, Gimp ile hareketli görüntüler ve animasyonlar oluşturmaya yarayan eklentiler bütünüdür. Video, grafik ve İnternet sitesi tasarım işleriyle uğraşan bir çok kullanıcı için önemli çözümler sunar.

GAP kısaltması kelime olarak, Gimp Animasyon Paketi demektir. Özellikle Linux altyapılı sistemlerde eksikliği hissedilen animasyon yazılımlarına ciddi bir alternatif olan GAP’ı tanıdıkça bağımlısı olacağınıza eminiz.

Yazıyı okuduğunuzda sadece GAP’ı tanımakla kalmayacak aynı zamanda “Animasyon nedir?”, “Animasyon yapımında kullanılan teknikler nelerdir?” ve “Pardus altında hangi araçlarla animasyon yapabilirim?” sorularına cevap bulacaksınız.

Animasyon nedir?

Animasyon kısaca, birkaç resmin arka arkaya hızlı bir şekilde gösterilmesiyle elde edilen hareketli görüntüdür. Animasyon oluşturmak için; 3B, 2B, stopmotion ve cut out gibi farklı yöntemler vardır. Ayrıca animasyon için; Klasik, CG (Karakter jenerasyonu-3B olarak bilinir) ve stopmotion olmak üzere üç farklı kategori bulunuyor. Üzerinde çalıştığınız projeye göre bu kategorilerden birini seçebilir ya da hepsini bir proje içinde kullanabilirsiniz.

Hangi tekniği ve kategoriyi seçerseniz seçin kesinlikle atlamamanız gereken bir ön çalışma süreci vardır. Profesyonel şekilde yapılması planlanan bir animasyon filminde karakter tasarımları, senaryonun storyboard (görsel taslak) çalışması ve en son yerleşim çalışması yapılmadan bu sürece başlanamaz. Storyboard, İngilizce’den “Hikâye Tahtası” olarak çevrilse de “Hikâyenin Çizimi” olarak adlandırabiliriz. Proje konusunu belirledikten sonra kafamızdaki resimleri görselleştirmek amacıyla çizilen karalamalar, çekilen fotoğraflar ya da yapılan renkli resimlerdir. Genelde bireysel yapılan amatör çalışmalarda stoyboard çalışması atlanır. Ama profesyonel çalışmalarda artık bir gerekliliktir. Gerek yapımın bütçesini belirlemek gerekse kafamızdaki kurguyu somutlaştırmak için storyboard uygulaması temel şart haline gelmiştir.

Özgür Alternatifler

Animasyon çalışmalarınızda kullanabileceğiniz GAP haricinde de çeşitli özgür alternatifler vardır. Bunlara da kısaca değinelim;

SynfigStudio: Vektörel tabanlı 2B animasyon programıdır ve özgür yazılımlar kategorisinde piyasadaki diğer lisanslı programları aratmayacak derecede güçlü ve ücretsiz bir yazılımdır. Synfig, endüstriyel gücü olan ve daha az kaynak ile daha az insan kullanarak film kalitesinde üretim için sıfırdan tasarlanmıştır. Birçok profesyonel özelliğinin yanı sıra zamansal stüdyo özellikleriyle dilediğiniz animasyon harikalarını çıkarabilirsiniz. SynfigStudio’nun ayrıntılı paket tanıtımına buradan ulaşabilirsiniz.

Pencil: Geleneksel tarzda el yapımı animasyonlar üretmeye yarayan başarılı bir özgür yazılımdır. Pencil hakkında ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Blender: Özgür, üç boyutlu bir modelleme ve canlandırma uygulamasıdır. Blender’ı kullanarak güzel masaüstü resimleri oluşturabilir, bir reklam filmi ya da mimari görselleştirme yapabilir, hatta sadece Blender kullanarak oyun bile oluşturabilirsiniz. Tek bir uygulama içinde üç boyutlu modelleme, kaplama, ışıklandırma, hareketlendirme (animasyon) ve görüntü sentezleme (render) işlevlerini barındırır. Blender tanıtımına Özgürlükİçin‘den ulaşabilirsiniz.

Stopmotion: Stopmotion tekniği ile animasyonlar oluşturmak için kullanılır. Ayrıntılı paket tanıtımına buradan ulaşabilirsiniz.

Ktoon: 2B çizgi film endüstrisine odaklı hoş bir animasyon yazılımdır.

K-3D: Üç boyutlu bir modelleme ve canlandırma yazılımıdır.

Gimp Animasyon Paketi

GIMP Animasyon Paketi (GIMP Animation Package) sadece .gif animasyonlar oluşturmakla kalmaz, video düzenlemeye de olanak verir. GAP çok katmanlı bir resmin her bir katmanını bir animasyon karesi olarak ele alır. XCF dosyalarının her biri tekil bir animasyonun kareleridir. GAP ile animasyon yapım sürecinde çok katmanlı çok sayıda .xfc dosyası oluşturulur.

Kısaca her biri animasyonun karesi sayılan çok sayıda .xcf belgesi oluşturulur. Ve bu .xcf belgelerinin her biri de çok sayıda katman içerir. Eğer daha önceden GIMP ile farklı nesnelerin iç içe olduğu bir geçiş animasyonu oluşturduysanız, sadece bir kare için bile pek çok katman üstünde çalışıp sonra bunları birleştirmenin ne kadar zor olduğunu bilirsiniz. Üstelik tek kare için yaşanan bu zorluğun, onlarca karelik bir animasyonu oluşturmak için kaça katlanacağını düşününce işin zorluğu ortaya çıkıyor. Eskiden sıkça kullanılan ama artık sadece birkaç kişinin hobi olarak yaptığı klasik el yapımı animasyon yapımından bahsediyorum. GAP bütün bu zorluğu kolaylaştırıyor, size başlangıç ve bitiş değerlerini girmek kalıyor, perspektif, dönme ve diğer hesaplama işini sizin yerinize hallediyor.

GAP paketini depodan birkaç tıklamayla sisteminize kurabilirsiniz. Kurulum sonunda GIMP’i açtığınızda üst menüye video sekmesinin eklendiğini göreceksiniz. Animasyon yapımıyla ilgili eklentilere buradan ulaşacağız.

Menüler

Bluebox: Doğrusal olmayan video düzenleme yazılımlarında kullanılan bluscreen (maviekran) efektinin işlevini GIMP’te bluebox eklentisi üstlenmektedir. Bu efekt seçilen bir rengi çalışma üstünde şeffaf (saydam) yapar.

Delete Frames: Geçerli kare dahil belirtilen kareleri siler

Duplicate Frames: Aktif katmanı N kere çoğaltır. Bu işlem uygulanmadan önce isim_000001.XFC dosyasının ayrı bir çalışma dizininde oluşturduğunuza emin olun. Aksi halde bir anda oluşacak çok sayıda dosyanın içinde kalabilirsiniz.

Exchange Frame: Aktif katmanın içeriğini hedef katmanın içeriğiyle değiştirir.

Frames convert: Çok kullanışlı bir eklentidir. Belirlediğiniz iki kare arasındaki tüm karelerin istediğiniz bir resim biçimine dönüştürülmesini sağlar. Böylece çalışmanızı farklı bir yazılım kullanarak (Kdenlive, Cinelerra, Openshot, Pencil,…) birleştirebilir ve farklı biçimlerde çıktı elde edebilirsiniz.

Frames crop: Bütün video karelerini belirtilen genişlik / yükseklik değerlerine göre kırpar.

Frames Density: Bildiğiniz gibi hareketli bir görselde Framerate (kare sayısı olarak çevirebiliriz) oranı ne kadar fazlaysa görüntü o kadar iyidir. Bu değerin düşmesi görüntünün akıcılığını bozar ve görselin kesik kesik izlenmesine sebep olur. Frames Density eklentisi animasyonunuzda belirlediğiniz iki kare arasındaki tüm karelerin Framerate değerinin artmasını sağlar. Bu durumda çalışmanızın boyutu biraz büyüyecektir ama daha akıcı bir çalışmanız olacaktır.

Frames Sequence Reverse: Bu eklenti kare numaralarının sırasını istenilen sırada ters çevirir. (3-4-5-6-7>7-6-5-4-3)

Frames Sequence Shift: Kare numaralarını istenilen aralıkta değiştirir. (isim_000001.XFC belgesini isim_000002.XFC olacak şekilde numaralandırır. Bütün kareler benzer şekilde yeniden numaralandırılır. 2>3, 3>4, 4>5,…)

Frames Layer Delete: İstenmeyen bir katmanın belirlenen iki kare arasındaki tüm karelerden silinmesini sağlar.

Frames Modify: Bu eklenti, belli bir kare aralığında seçilen her katman üstünde değişiklik yapmanıza imkan verir.

Frames Renumber: Baştan başlayarak bütün kareleri yeniden numaralandırır.

Frames Resize: Bütün video karelerini girilen yeni yükseklik/genişlik değerlerine göre boyutlandırır.

Frames Scale: Bütün video karelerini girilen yeni yükseklik/genişlik değerlerine göre ölçeklendirir.

Frames to Image: Aktif karenin içeriğindeki resimlerden yeni bir resim oluşturur. Her bir kare oluşan yeni resimde bir katmana dönüştürülür. Orijinal çalışmanızdaki kareler bu uygulamadan etkilenmez.

Go to: İlk, son, bir önceki ve bir sonraki kareye gitmek için kullanılır.

Layer: Bir karede yer alan katmanın saydamlığını, rengini, doygunluğunu ayarlamak; katman üstünde çeşitli döndürme işlemlerini yapmak için kullanılır.

Master Video encoder: Çok detaylı bir içeriği olan video ve ses biçimlendirme eklentisidir. Katmanlardan, seçili aralıktaki karelerden ya da hikaye tahtasındaki bütün karelerden ses dosyası ekleyerek çeşitli video biçiminde çıktılar alabilmeniz mümkün.

Morph: Morphing, bir şeklin yavaşça başka bir şekle dönüştürülmesi işlemidir. Esas olan iki şekil vardır; ilk şekil ve son şekil. Bu iki şeklin birbirine dönüşecek kilit noktaları belirlenir, bu noktaların koordinatları girilir ve GAP yardımıyla ara kareler doldurulur. En bilinen örneği Terminator 2 filmi ve Michael Jackson’un Black or White klibinin sonunda insanların birbirine dönüştüğü sahnedir.

Move Path: Animasyon paketinin en önemli bileşenidir. Kaynak resimden nesnelerin tek tek alınıp çalışmadaki bütün karelere eklenmesi; konumlarının, saydamsızlıklarının, büyüklüklerinin, yapacağı hareketlerin saniye saniye belirlenmesi ve çok daha fazlası bu eklentiyle sağlanır.

OnionSkin: Animasyon yapımında sıkça kullanılan bu uygulama, bir karede çalışırken diğer karelerin şeffaf olmasıdır. Bu olay ekranda oynayan bir topun iz bırakması gibi bir şeydir. Böylece sözgelimi, hareket eden bir nesnenin her karede ne pozisyonda olacağından emin olunur, ani sıçramalar yaşanması engellenmiş olur.

Playback: Çalışmanın önizlemesini yapmak için kullanılır.

Split Image to Frames: Bir çalışmada yer alan katmanların her birini bir video karesi olarak ayırır ve kaydeder.

Split Video into Frames: Kullanışlı bir eklentidir. Herhangi bir video dosyasını dışarıdan GIMP’e aktararak video üstünde kare kare düzenlemesine olanak sağlar. Adı sıkça duyulan Rotoskop denilen uygulamanın GIMP ile uygulanmasını sağlar.

Storyboard: Storyboard; İngilizce’den “Hikâye Tahtası” olarak çevrilse de “Hikayenin Çizimi” olarak adlandırabiliriz. Çalışmadaki animasyon karelerin yan yana dizilmiş olarak görüntülendiği, çeşitli ayarların yapıldığı bölümdür.

Duplicate Continue: Seçili Animasyon resmini çoğaltıp yeni kare olarak animasyona ekler.

 

İlk Adımlar

GIMP animasyon paketini ve menülerini tanıdıktan sonra sıra geldi uygulamalar yapmaya. Tabii ki burada bir uygulama yapıp yazıyı biraz daha uzatma gibi bir niyetim yok. Yalnız bütün çalışmalarınızda dikkat etmeniz gereken birkaç hususa değineceğim. Animasyon yapımında izlenmesi gereken yol şu şekildedir;

Başlangıç olarak bir dizin (klasör) oluşturalım. Bunun nedenini birazdan anlayacağız. Dizin içinde adı _000001.xcf ile biten bir belge oluşturalım (örneğin animasyon_000001.xcf) Bu bizim temel belgemiz olacak. Ayrıca animasyonda kullanacağımız nesneleri barındıran bir kaynak.xcf dosyasını da aynı dizinde oluşturalım. Nesnelerin her biri bu dosya içinde ayrı ayrı katman olarak yer almalı.

Bir dizinimiz ve bu dizin içinde, animasyon_000001.xcf ve kaynak.xcf isimli iki dosyamız olduğuna göre uygulamamıza devam edebiliriz. Temel dosyamızı Video/Duplicate Frames yoluyla açılan pencere yardımıyla çoğaltıyoruz. N times (N kere) ifadesi kaç kere kopyalanacağını belirler. Örneğin 100 kare için 99 seçilir. OK (Tamam) düğmesine bastığınızda istediğiniz sayıda kare dizin içinde oluşturulmuş olur. Dizinin içine girdiğinizde _000002.xcf, _000003.xcf , … vb. isimli çok sayıda Gimp XCF dosyasının oluştuğunu göreceksiniz (Böylece en başta bir dizin oluşturmamızın sebebi anlaşılmış oluyor).

Biraz da animasyonda kullanacağımız resimlerin bulunduğu kaynak.xcf dosyasından bahsedelim. Bu dosyada her resim bir katman olarak yer almalı. Ayrıca resimlerin kipi animasyonumuzun kipiyle aynı olmalı (hepsi RGB ya da hepsi Gri ölçekli). Aksi halde GAP kaynak resimler dosyasını algılamaz.

Bundan sonraysa Move Path eklentisini çalıştırarak, animasyon dosyasına kaynak.xcf dosyasındaki nesneleri eklemek, hareketin başlangıç ve bitiş değerlerini girmek. GAP perspektif, dönme, şeffaflık ve diğer hesaplama işlerini sizin yerinize hallediyor.

XCF

XCF, GIMP’in yerel dosya biçimidir. Bir GIMP çalışmasının içeriğinde bulunan bütün verilerin depolanabilmesi için özel bir şekilde tasarlanmıştır. Bundan dolayı çok karışıktır ve bu dosya türünü destekleyen sadece bir kaç yazılım bulunmaktadır. Bir çalışma XCF belgesi olarak kaydedildiğinde dosyaya, resim hakkında bilinmesi gereken (geri alma geçmişi hariç) her şey kodlanır. (Görüntü içindeki katmanları, seçimlik alanları, renk kanalları, şeffaflık, yolları ve kılavuzları saklama yeteneğine sahiptir.)

GIMP geliştiricileri XCF’nin eski sürümlerle uyumlu olabilmesi için büyük gayret gösterdiler. Örneğin GIMP 2.X sürümü ile bir dosya oluşturduğunuzda bunu 1.X sürümü ile açabilmeniz kuvvetle muhtemeldir. Yalnız dosyadaki bazı bilgiler kullanılmaz olabilir. Örneğin; 2.0 sürümüyle oluşturduğunuz bir yazı katmanı eskiye göre daha karmaşık bilgiler içerdiğinden 1.0 sürümüyle açmaya kalktığınızda bir resim katmanı olarak karşınıza çıkabilir.

XCF biçimi yukarıda bahsedilen bu özelliklerden dolayı animasyon yapımında çok işe yarar özellikler sunmaktadır.

Animasyon Dosya Biçimleri

Animasyonumuzu oluşturduk ve çıktı için uygun dosya biçimini belirleyeceğiz. Bu noktada da birkaç seçeneğimiz mevcut.

GIF: İnternet sayfalarında animasyonlu resimler oluşturmak için kullanılır. Eski bir biçim olduğu için birçok yazılımla oluşturulabilir ve değiştirilebilir. Kayıpsız sıkıştırma kullanır. Ayrıca çok az bir yer kaplar. Saydam görüntüler oluşturmanıza izin verir. Sadece 256 renk desteği olduğu için resim kalitesi düşüktür yani fotoğraf kalitesinde resimler oluşturamazsınız. Bundan dolayı daha çok İnternet sitelerinde kullanılır. GAP çalışmalarınız öntanımlı olarak GIF biçiminde aktarılır.

APNG: PNG için henüz onaylanmamış bir hareketli görüntü biçimidir. PNG dosyalarının tıpkı GIF görüntü biçimindeki gibi hareketli animasyonlara sahip olmasını sağlar.

APNG, 2004 yılında Mozilla geliştiricileri Stuart PARMENTER ve Vladimir VUKICEVIC tarafından geliştirildi. APNG dosya biçimi, uzantı olarak tıpkı PNG gibidir. PNG imzasını taşıyan bu görüntüler, içlerindeki veri yığınları aracılığıyla PNG dosyalarından farklılaşırlar.

APNG dosya biçimi özelliklerini taşıyan hareketli görüntüler, GIF gibi 256 renk limiti olmadığı için görüntüler çok daha nettir. GIF görüntü biçiminin aksine, 24 bit derinlik ve 8 bit şeffaflık desteklerler. Eski PNG çözücülerle uyumluluk açısından, ilk kare normal PNG biçimindedir. Bu sayede kullanıcı APNG desteklemeyen bir tarayıcıda bu ilk kareyi görebilecektir.

GIMP çalışmalarınızdan bir eklenti yardımıyla APNG olarak çıktı alabilirsiniz. Bunun için kullanmanız gereken eklentiye GIMP’in resmi eklenti deposundan ulaşabilirsiniz.

SWF: Çoklu ortam ve özellikle vektörel çizim konusunda uygulamaları bulunan Adobe Flash yazılımının çıktısıdır. İnternet’te animasyon, video ve etkileşimli oyun sitelerinde çokça kullanılmaktadır. Çoğu İnternet tarayıcısı SWF biçimini desteklemekle beraber, bu tür dosyalar Flash Player tarafından oynatılabilir.

GAP ile oluşturduğunuz animasyonları GIF’in renk sınırlaması nedeniyle .swf biçiminde kaydetmeyi düşünebilirsiniz. Bu isteğinizi yerine getirecek eklenti Eckhard M. JÄGER tarafından yazılan GIMP için SWF aktarıcıdır.

Animasyonunuzu oluşturduktan sonra çalışmanızı birkaç tıklamayla SWF olarak kaydedebiliyorsunuz. GIMP ile yaptığınız animasyonları İnternet üzerinden paylaşmak için çok etkili bir yöntem.

Bu eklentiyi çalıştırabilmek için sisteminizde SWFTools yüklü olmalıdır. Ayrıca şunu da hatırlatmakta fayda var, oluşturduğunuz animasyonların çıktısı vektörel değil, nokta tabanlı olacaktır.

Diğer Biçimler

Animasyonunuzu GIF, SWF ya da APNG biçiminde değil de örneğin bir video biçiminde aktarmak isteyebilirsiniz. Bu durumda yazıda bahsi geçen Fr15ames Convert ve Master Video Encoder bölümlerini yeniden okuyarak fikir sahibi olabilirsiniz.

Uygulamalar

GIMP animasyon paketini tanıdık ve sıra geldi uygulamalar yapmaya. Size önerim GIMP’in Türkçe belgelendirme sitesi olan GimpTR‘yi ziyaret edip GAP kategorisindeki dersleri incelemeniz. Ayrıca Google’da “GIMP-GAP” araması yaparsanız çeşitli dillerde yazılmış farklı uygulamalara da ulaşabilirsiniz.

Uzunca bir yazının sonuna geldik. Keyifli günler dilerim…

Basit ama işe yarar bir video oynatıcı mı arıyorsunuz?

İşte size, “kullanılabilirliğe odaklanmış” bir video oynatıcı: Dragon Player.

Dragon için cep ejderhası diyebiliriz. Bu çok sade ve küçük ejderhaya; Uygulamalar > Çoklu ortam > Video Oynatıcı (Dragon Player) yolunu izleyerek ulaşabilirsiniz.
Uygulamayı açtığınızda, karşılaşacağınız sadeliğe sakın şaşırmayın, onda diğer video oynatıcılardan alıştığınız kalabalık menüler, deta12lı ayarlar, süslü püslü simgeler yok. Onda sadece yeteri kadarı var.

Programın karşınıza gelen pencerenin sol tarafında; bilgisayarınızda ya da bilgisayara taktığınız, taşınabilir aygıtınızda bulunan video dosyalarına, ulaşmanızı sağlayan “Dosya Oynat”, CD/DVD oynatmak için kullanılan “Disk Oynat” düğmeleri bulunuyor.

Pencerenin sağ tarafındaysa daha önce açmış olduğunuz video dosyaların bulunduğu bir liste yer almaktadır.

Listeden ya da Dosya / Disk Oynat düğmeleriyle bir video seçtikten sonra “Oynat” düğmesiyle videoyu izlemeye başlayabilirsiniz. Oynatıcı başladıktan sonra değişen “Oynat” düğmesi artık “Duraklat” işlemi için sizi bekliyor.

Farklı bir video için Ortamı Oynat düğmesine tıklayın ve pencereniz ilk halini alsın. Sağ üst köşede yer alan “Tam Ekran” düğmesi sayesinde, isterseniz videonuzu tüm ekranı kaplayacak şekilde izleyebilirsiniz.

Ayarlarla boğuşmayın!

Kullanışlılığa odaklı Dragon Player, sizi ayarlarla da boğuşturmuyor. Temel görünüm ve ses ayarları dışında bir ayar ihtiyacı olmadan, dilediğiniz videoyu rahatça bu oynatıcıyla izleyebilirsiniz.

Evet, “küçük ejderha” videolarınızı oynatırken arkanıza yaslanın ve izlediğiniz videonun keyfini çıkarın.

Sizlere bol keyifli ve Pardus’lu günler dilerim.

Akregator ile haber takibi artık çok daha kolay…

Pek çok kişinin yaşadığı bir sorundur, sevdiğiniz bir site ya da konuya ilişkin tüm haberleri izleyebilme derdi… Her siteye sırayla girip, haberleri tek tek kontrol etmek gerekir bazen. Ancak, bizi bu dertten kurtaran bir sistem mevcut, RSS.

RSS’ler, temel olarak haber beslemeleridir. Bir siteye eklenen girdileri, bir besleme okuyucu sayesinde rahatça okumanızı sağlar.

Akregator, bir KDE bileşenidir. KDE içerisinde gelen, gelişmiş bir RSS takipçisidir. Sizin için belli aralıklarla yazıları günceller, haber verir, listelerde gezinmeniz için kolay seçenekler sunar ve özelleştirmenize izin verir.

Haberlerinize hükmedin

Takip ettiğiniz RSS beslemeleri arasında dolaşmak, Akregator ile çok kolay. Önce, besleme adreslerini listeleme konusuna değinelim. Seçtiğiniz isimlendirmeyle, haberleri istediğiniz gibi sıralamanıza ve kategorize etmenize izin veriyor. Örneğin, şu kaynakları takip ediyorsunuz: “Özgürlükİçin.com Haber”, “Özgürlükİçin.com Gezegen”. Bunları, “Özgürlükİçin” diye bir dizin açarak içerisinde toplayabilirsiniz. Bu sayede sayfadaki kalabalık gözünüzü yormaz.

Listeleme biçiml28eri de temel olarak üç farklı şekilde oluyor. Normal Görünüm modunda sayfa ikiye ayrılır. Üst kısımda haberlerin listesi duruyor. Alt kısımda da tıkladığınız haberin içeriği var. Geniş Ekran Görünümü modunda, sayfa bu kez yandan ayrılır. Geniş ekranlı monitörü olanlar bu özelliği daha çok sevebilir. Her şeyi tek parça hâlinde görmek isteyenler, Bütünleşik Görünüm tam size göre. Bir Web sayfası edasıyla tüm haberleri, başlıkları ve içerikleriyle birlikte önünüze sunuyor.

Arşiv özelliği sayesinde, tıpkı e-posta istemcilerinin e-postaları arşivlemesi gibi, siz de haberlerinizi arşivleyebilirsiniz. Arşivleme istediğiniz biçimde olabilir. İster özelliği kapatabilir, ister gün ya da MB limiti koyabilir, isterseniz de sınır koymadan her şeyi arşivlersiniz. Limitlerde de önemli olarak işaretlediklerinizi koruyabilirsiniz…

“Haberin aslını görmek istiyorum”

Akregator buna da izin veriyor. Bir yazıyı isterseniz Akregator içine gömülü bir tarayıcıyla, isterseniz harici bir tarayıcıyla görüntüleyebilirsiniz. Bu sayede, RSS üzerinden aktarılamayan bazı özelliklere de tam olarak erişebilirsiniz. Bunun için sadece yazının başlığına çift tıklayın ya da sağ tık menüsünden açın…

Daha fazlası:

• Akregator ile haber okumayla yetinmeyin. Haber içerisindeki içerikleri dahi indirebilirsiniz. Burada KGet size yardımcı olacak.
• Haberler içerisinde kaybolanlara ilaç olarak, arama özelliğini sunabiliriz.
• İster tek bir kaynağı, isterseniz tüm kaynakları aynı anda güncelleyebilirsiniz.
• Kaynak bilgilerinizi içeri aktarabilir ya da dışarı aktarabilirsiniz. Yedeklemek ne kadar da kolay, değil mi?
• Sistem çekmecesindeki ufak bir simge, size okunacak haberleriniz olduğunu sürekli hatırlatacak…

Bu yazının da sonuna geldik. Özgür ve haberli günler…

“Siz hiç yunus balığı gördünüz mü?”

Sizi bilmem ama ben gördüm; hem de iki defa. İlki Ege Denizi’nde, tekne turundaydık. Ege’nin maviliklerinde, dalgalarla oynaşırken gördüm onu, teknemizle yarışıyor, bizim onu gördüğümüzü bilerek maviliklere dalıyordu. İkincisiyse Pardus’un dalgalı mavi ekranında, KDE4’ün engin derinliklerinde. İşte karşınızda Pardus’un Dosya Yöneticisi Dolphin…

KDE4 projesini ilk duyduğumda, öntanımlı dosya yöneticisinin de Dolphin olacağını öğrenmiş, KDE 3.5 ile birkaç kez Dolphin kullanmaya çalışmış ve beğenmediğim için de üzülmüştüm. Ama şimdi, KDE4 ile kullanmaya başladığımda, ne kadar erken bir karar vermiş olduğumu daha iyi anladım. Evet şimdi bu yazıda sizlere KDE4’ün dosya yöneticisi Dolphin’i anlatmaya çalışacağım ve Dolphin’i KDE4 ile birlikte yeniden keşfedeceğiz.

Öncelikle, Dolphin, beklentilerimin üzerinde bir dosya yöneticisi, kullanıcıyla uyumlu, onun ihtiyaçlarını anlayan ve işini kolaylaştırmak için olanaklar sunan bir yardımcı. KDE4’ün yeni Dolphin’ini başlattığımda dikkatimi çeken ile özelliği bütünleşik panelleri oldu.

Bu panellerimizin ilki;

Konumlar paneli: Pencerenin sol tarafındaki bu panel ile istediğiniz dizin ve aygıta çok rahat ulaşabiliyorsunuz. Sık kullandığınız dizinleri bu panele sadece sürükleyip bırakarak ekleyebiliyorsunuz. Bağlanmış cihazlarınızı sadece iki tık ile ayırabiliyor ve çıkartabiliyorsunuz. (Konumlar kısayol tuşu F9)İkini cpanelimiz,

Bilgi: Pencerenin sağ tarafında bulunan bu panel ile de dizin ve dosyalarınız ile ilgili bilgiler ulaşabiliyor, onlara açıklama ve etiket ekleyebiliyor, verdiğiniz yıldızlar ile beğeninizi belirliyorsunuz. (Bilgi kısayol tuşu F11)

Üçüncü panelimiz,

Uçbirim (Konsol): Pencerenin alt tarafındaki bu panel sayesinde de, içinde bulunduğunuz dizinde, kullanmanız gereken komutları çalıştırabiliyorsunuz. Uçbirimin Dolphin ile bütünleşik olması size çok büyük bir kolaylık da getiriyor ve Dolphin uçbirim paneli, sizin dizinler arasında fare ile yaptığınız gezintiyi takip ediyor. (Uçbirim kısayol tuşu F4)

Dördüncü panelimiz,

Dizinler: Pencerenin sol tarafında Konumların altında açılan bu panel ile tüm dizinler arasında rahatlıkla gezinebilirsiniz. (Dizin kısayol tuşu F7)

Eminim siz de, benim gibi panelleri kullandıkça çok seveceksiniz. Aradığınız ve ihtiyacınız olan her şeyin karşınızda olduğunu bilerek daha rahat çalışacaksınız. Ayrıca şunu belirteyim, yukarıda bahsettiğim panelleri, isterseniz ana pencereden ayrılabilir ya da pencerenin farklı bir yerine taşıyabilirsiniz.

Benim dikkatimi çeken diğer bir özellikse, ikiye bölünebilen ana pencere oldu. F3 kısa yol tuşu ya da araç çubuğunda bulunan simgesine tıkladığınızda ana pencereniz iki ayrı parçaya bölünecek ve farklı dizinler arasında yapacağınız karşılaştırma ve taşıma işleri için size yardım edecek. Yenilenen Dolphin ile Dosya ve dizinleri kolayca seçebilecek, seçimi kaldırabilecek ve taşıyabileceksiniz.

Dolphin’in yeni gezinme araç çubuğu sayesinde üst dizindeki, farklı bir dizin içine gitmek tek tık uzağınızda olacak ve gruplama özelliğiyle de Dosya ve Dizinleriniz arasında kaybolmayacaksınız.

Yenilenen Dolphin ile Resim ve PDF belge içeren dizinleriniz üzerinde ve bilgi pencerelerindeki küçük önizlemeler ile dizin içeriği hakkında daha çok bilgi sahibi olacaksınız.

Güzel yenilikler, değil mi?

İsterseniz size Dolphin’in ayarlarından biraz bahsedeyim. Yeni Dosya Yöneticimizin ayar bölümü de kullanıcısını düşünen ve onun alışkanlıklarını hatırlayan bir yapıyı destekliyor. Dolphin’in öntanımlı başlangıç konumu, Kullanıcı Ev dizini ama isterseniz siz başka bir dizinden başlamasını sağlayabilirsiniz.

Başlangıç ayar sekmesiyle Dolphin’in ilk açılış şeklini kolaylıkla değiştirebilirsiniz. Görünüm kipini böl seçerek, ikiye ayrılmış görünüm kipiyle çalışabilirsiniz. Düzenlenebilir konum çubuğuyla dizin ve dosya adreslerini klavyeyle girebilirsiniz.

Konum çubuğunda tam adresin ve Filtre çubuğunun görüntülenmesini tek bir tık ile sağlayabilirsiniz. Filtre çubuğu sayesinde, sadece yazdığınız kelimeyi içeren dosya ya da dizinler gösterilir ve bulunduğunuz dizin içinde aradığınızı bulmanız son derece kolaylaşır.

Görünüm Kipleri bölümü ve alt sekmeleri ile Dolphin’in görünüşünü değiştirebilirsiniz. Genel sekmesindeki istediğiniz ayarları seçerek, Dolphin’i farklılaştırabilirsiniz.

Genel bölümünden yapacağınız ayarlamalar ile sağ tuş menüsünde “Sil, Buraya Kopyala ve Buraya Yapıştır” komutlarını kullanabilecek, sürükleme sırasında dizinleri otomatik açabileceksiniz.

Evet, benden bu kadar, artık bundan sonrası sizin kâşif ruhunuza kalmış. Dolphin ile geçireceğiniz güzel günlere…

Sevgiyle kalın, Pardus’la kalın.

Bilgisayarımızda hepimiz her gün bir dosyayı başka bir yere, bir yazıyı başka bir metne taşıyoruz. Kopyalama işlevi bilgisayarda en çok kullandığımız işlerden biri. Fakat özellikle benim gibi biraz dalgınsanız panoya aldığınız önemli bir bilgiyi bir yere yapıştırmadan önce, onun yerine başka bir bilgiyi panoya almanız artık alıştığınız bir durum haline gelmiş olabilir.Klipper bu noktada devreye giriyor ve kopyalama konusunda ki en büyük yardımcınız oluyor. Klipper panoda yaptığınız son yedi işlemi hafızasında tutuyor. Bu sayede siz ne kadar dalgın olursanız olun ya da herhangi bir enerji kaybı veya hata ile karşılaşırsanız karşılaşın, sisteminiz yeniden başlasa bile, Klipper geri döndüğünüzde son pano içeriğini aynen gözünüzün önüne sunuyor. Bunu yaparken gayet mütevazi de davranıp, sistem kaynaklarınızı hemen hemen hiç kullanmıyor.

Programın ayar menüsünden hafızada tutulacak pano işlemi sayısını ve diğer bazı ayarları yapmanız mümkün. Fakat ayarlara hiç girmeseniz bile, Kipper hayatınızı kolaylaştıracak şekilde geliyor. Ekran görüntüsündeki seçeneklerden bazılarını inceleyecek olursak,

Çıkışta pano içeriğini kaydet: Bilgisayarı kapattığımızda veya yeniden başlattığımızda hafızasındaki metinleri kaydetmesini sağlar.

Resimleri yoksay: Bu seçenek işaretli ise bir metinle birlikte resim kopyalarsak resimleri göstermeden sadece metni kopyalamasını sağlar.
Klipper’ın önemli özelliklerinden birisi de bir yerden kopyaladığımız metni hafızasında tutarak kopyaladığımız bir metni düzenlememize yardım etmesidir. Şahsen ben Klipper’ı kullanmadan önce kopyaladığım metinleri düzenlemek istediğimde ya yeni bir metin belgesi açıyordum ya da nerede boş bir yer varsa oraya kopyalayıp düzenliyordum, hele bir de kopyaladığımız metin uzun ise işin içinden çıkılmıyordu :).

Klipper’da bu özelliği kullanmak için sistem çekmecesine gelen simgesine fare tuşu ile tıklayıp “İçeriği Düzenle” seçeneğini seçmeniz yeterlidir.

Klipper’ın kullanımı son derece basit. Masaüstünde sistem çekmecesine yerleşen Klipper simgesine sağ tıklayın ve panoda son yedi işlemden hangisini istiyorsanız üstüne tıklayın. Bundan sonra istediğiniz yere metni yapıştırın. Hepsi bu kadar basit.

Özetle Klipper, gündelik hayatın basit sorunlarına çare bulan küçük sevimli ve işlevsel bir program.

Bilgisayarını eğlence dışında da kullanan ya da iş yerinde tüm randevu ve e-postalarını organize etmek isteyenler, derdinizin ilacı, Kontact.

KMail, Kadressbook, KOrganizer ve KNotes gibi birçok KDE uygulamasını içine alan ve bunların bütünleşik çalışmasını sağlayan Kontact; sade olmasına karşın içinde yer alan uygulamaların tüm yeteneklerini de bir araya getirir. Sadece Kontact’ı çalıştırarak tüm bu uygulamaları elinizin altında tutabilirsiniz.

Özet: İhtiyaçlarınıza göre kolayca ayarlayacağınız bu sayfa, size, tüm yapılacak işleriniz ve takip ettiğiniz e-posta dizinleriniz için bir özet görünüş sağlar.

E-Posta: KMail’in tüm özellikleri ve yetenekleri kullanılmak üzere sizi bekliyor. POP3 ya da IMAP hesaplarınızı buradan kolaylıkla takip edebilirsiniz. E-postalarınızı düzenleyeceğiniz filtrelerle istediğiniz dizin altında saklayabilirsiniz.

Kişiler: Adres defteriniz de her an elinizin altında. Kontact içinde yer alan Kişi Yöneticisi sayesinde, tüm iş ya da özel arkadaşlarınızın bilgilerini düzenleyebilir ve saklayabilirsiniz.

Takvim: Tüm randevularınızı ve özel günlerinizi buradan takip edebilirsiniz. Sistem çekmecesine yerleşen Anımsatma Servisi sayesinde, belirlediğiniz zamanlar size hatırlatma yapmasını sağlayabilirsiniz.

Yapılacak İşler: Adı üstünde, tüm yapacağınız işleri buradan takip edebilir, işlerinizin önem derecelerini belirler, tamamlanma yüzdelerini ve bitiş zamanlarını ayarlayabilirsiniz.

Haberler: Aynı zamanda, tüm RSS içeriklerinizi takip edebileceğiniz kullanışlı bir RSS okuyucu. Sizin için, bazı Pardus ve KDE haber servisleri öntanımlı olarak geliyor.

Günlük: Takvimin bir parçası olan Günlük sayfasında, kişisel günlüğünüzü tutabilirsiniz.

Not Defterleri: Bu kısımda da Kjots uygulamasını göreceksiniz. Kjots ile kişisel notlarınızı buradan hazırlayabilir ve saklayabilirsiniz.

Seyyar Notlar: Masaüstünüzde bulunan ve kısa hatırlatmalar yazdığınız notlarınızı artık Kontact içinde de tutabilirsiniz. Kısa not ve hatırlatmalarınızı buradan rahatlıkla hazırlayabilirsiniz.

Zaman İzleyicisi: Tüm masaüstünde ya da belirlediğiniz masaüstünde ne kadar süreyle çalıştığınızı takip eden bir uygulama.

Kontact, içinde bulunan tüm uygulamaları kolayca kullanmanız dışında, tüm uygulamaların ayarlarını da tek bir yerden yapmanıza olanak tanır. Uygulamanın Ayarlar menüsü içinden ulaşacağınız Kontact Uygulamasını Yapılandır seçeneğiyle tüm uygulamaların ayarlarını yapabilirsiniz.

Kısacası Kontact, işlerinizi yürütmenizdeki en iyi yardımcınız. Siz de tüm ihtiyaçlarınızı tek bir uygulamayla çözmekten yanaysanız, Kontact kullanmaya hemen başlayın.

GIMP, özgür yazılım dünyasının bizlere armağan ettiği bir resim işleme ve fotoğraf düzenleme uygulamasıdır. Pehlivan gibi pazıları vardır. Neredeyse piyasada bulunan grafik işlemeyle ilgili bütün dosya biçimlerine hakimdir.

Kurulum

GIMP, Pardus ile öntanımlı olarak kurulu gelir. Eğer kaldırdıysanız, “Paket Yöneticisi”ni açıyor ve arama çubuğuna “GIMP” yazıyoruz. Sonuçlarda çıkan “GIMP” isimli paketi seçiyor ve “Paket(ler)i Kur” düğmesine basıyoruz.

 

İlk Karşılaşma

Kurulumunuzu bitirdikten sonra sakin olun, çünkü diğer grafik düzenleme yazılımlarıyla vakit geçirdiyseniz pek alışık olmadığınız bir arayüzle karşılaşacaksınız. Programı açtığınız zaman fark edeceksiniz ki GIMP, çok parçalı bir yapıya sahip :). Bu durum kimilerine göre bir avantaj (ben de yavaş yavaş öyle düşünmeye başladım), kimilerine göre ise gereksiz bir karmaşa.

Yukarıdaki ekran görüntüsü, GIMP’i ilk açtığınızda karşınıza çıkacak olan görüntülerden biridir. Üzerinde Araç Kutusu yazan pencere bizim “Ana Penceremiz”. Ortadaki pencereyse “GIMP Hakkında” penceresi. En sağ taraftakiyse, bize sık sık lazım olacak olan özelliklerin bir araya getirildiği bir pencere. Hemen şunu söyleyebilirim, GIMP arayüzünün bir standardı yok. Kullanıcıya ara birimde değişiklik yapmaya o kadar çok izin veriyor ki herkesin farklı bir GIMP’i oluyor. Birazdan biz de ara birimi biraz modifiye edecek ve bize en rahat, en kolay hizmet verecek GIMP’i yaratmaya çalışacağız.

GIMP’e Ayar Çekelim

Şimdi sağ taraftaki pencereyi kapatın. Hem gereksiz yer kaplıyor hem de içinde pek sık kullanmadığınız düğmeleri barındırıyor. GIMP penceresine odaklanalım ve aşağı tarafa birkaç sekme ekleyelim. GIMP ana penceresi içerisindeki “Bu Sekmeyi Yapılandır” düğmesine basıp (bu düğme GIMP ana penceresinin orta sağ tarafında küçücük bir şey , ekran görüntüsündeki 1 numara) oradan “Sekme Ekle” seçeneğine tıklayın. Karşınıza bir sürü seçenek gelecek. Bunları tek tek açıklamaya ihtiyaç duymuyorum çünkü isimleri yeterince açıklıyor kendilerini. Siz yine de biraz kurcalayın, kendinize göre eklemeler ya da çıkarmalar yapabilirsiniz. Benim tavsiyem, şimdilik Katmanlar, Seçim Düzenleyici ve Yollar sekmelerini eklemenizdir.

Isınma Turları

Dosya Açmak, Düzenlemek ve Kaydetmek

Basit bir örnek yaparak size GIMP’in nasıl kullanılacağı hakkında bir fikir vermeye çalışarak başlayayım. GIMP penceresi içerisinde Dosya menüsünden “Aç…” ı seçelim. Yeri gelmişken söyleyeyim bundan sonra menü güzergahlarını kısaltmak adına, “Dosya > Aç…” şeklinde yazacağım. Elimizde kocaman renkli bir resim olduğunu bunu biraz küçültmek istediğimizi ve siyah-beyaz hale getirmek istediğimizi düşünelim. Karşımıza gelen diyalogda düzenleyeceğimiz resim dosyasını seçtikten sonra “Aç” düğmesine basıyoruz. Dosya açmayı başardıysanız (ki eminim başarmışsınızdır) karşınızda aşağıdakine benzer bir görünüm oluşacak. Şimdi gelin buradaki alanların ne işe yaradığını biraz daha ayrıntılı bir şekilde açıklayalım.

1: GIMP Menüleri

Resim Penceresi menüsü

• Dosya: Dosya açma, kaydetme, yeni resim oluşturma gibi seçenekler
• Düzenle: Kopyalama, yapıştırma, geri alma gibi işlemler.
• Seç: Seçim alanları ile ilgili komutlar içerir.
• Görünüm: Çeşitli görsel seçenekleri değiştirebilmenizi sağlar
• Resim: Resimle ilgili genel işlemleri (döndürme, boyutlandırma, kırpma gibi) yapmanızı sağlar
• Katman: Katmanlarla ilgili işlemler yapmanızı (yeni katman oluşturmak, katman maskesi eklemek, katmanı ölçeklendirmek vs.).
• Renkler: Renklerle ilgili seçenekler burada yer alır (renksizleştirme, resmin aydınlığı ile oynama, gölgeleri sertleştirme gibi işlemler).
• Araçlar: Burada GIMP penceresi içerisinde daha önce bahsettiğimiz araç kutusunun bir kopyasını menü olarak görüyoruz.
• Filtreler: Burada resimlerimize uygulayabileceğimiz 50’nin üzerinde filtre var.
• Pencereler: Yeni pencere oluşturmak istediğimizde bu alanı kullanırız. Örneğin yazı tipleri penceresini açıp sahip olduğumuz yazı tiplerini ayrı bir pencerede listeleyebiliriz.

 

2: Araç Kutusu

Burada resimleri düzenlerken kullanacağınız çeşitli kesme, çırpma, silme, çizme, bulandırma vs. gibi araçlar var. Hemen bir deneme yapmak için boya fırçası şeklindeki düğmeye tıklayıp, resim içerisine birkaç karalama yapabilirsiniz. Korkmanıza gerek yok, zira GIMP sonsuz sayıda geri alma yapabiliyor. Ctrl + Z tuşlarına basarak resmi eski haline getirmeyi unutmayın.

3: Renk Seçimi

Gördüğünüz gibi bir kırmızı kare bir de onun arkasında bulunan beyaz karemiz var. Kırmızı olan (önde duran) kare bizim ön plan rengimiz, arkasındaki beyazsa arka plan rengimizdir. Bu karelerin üzerine tıklayarak renk seçimi iletişim penceresini getirip renk değişikliği yapabiliriz.

4: Sekmeler

GIMP çok esnektir. Biz “GIMP’e Ayar Çekelim” adlı bölümde GIMP pencerelerinden birini iptal edip GIMP’in ana penceresi içerisine sekmeler altına gömdük. Buradaki sekmeler eklenebilir çıkarılabilir ve pencere dışına çıkarılabilir.

 

5: Katmanlar

Burada, çalışmanızı oluşturan katmanları görebilir, düzenleyebilir ve kontrol edebilirsiniz. Her katmana ayrı ayrı efekt verebilir, birbiriyle birleştirebilir ve bir süreliğine görünmez yapabilirsiniz.

6: Katman Düğmeleri

Bu bölümde katmanlarla ilgili sık yapılan işlemlere ait düğmeleri bulabilirsiniz. Yeni katman oluşturma, katmanların sırasını değiştirme, katmanları klonlama, yapıştırılan katmanları yeni bir katmana çevirme, katmanları silme buradaki düğmelere atanmış işlevlerdir.

7: Uzunluk Birimi

Bu aşağı düşen menüyü açtığınızda px, inç, mm gibi uzunluk birimleri göreceksiniz. Bunlar resmin etrafında gördüğünüz cetvellerin ve bilgilendirme alanlarının kullandığı birimi değiştirmek için kullanılır (resim üzerinde herhangi etkisi yoktur).

8: Yakınlaştırma Bilgisi

Burada resme yakından ve uzaktan bakabiliriz. Buradaki 66.7% ifadesi, resme 66.7% oranında küçültülmüş olarak baktığımızı ifade eder.

GIMP Yeni Şekil

Yazımızın ilk başlarında da bahsettiğimiz gibi GIMP arayüzünün bir standardı yok. Kullanıcıya arabirimde değişiklik yapmaya o kadar çok izin veriyor ki herkesin farklı bir GIMP’i oluyor. Siz de resimdeki gibi bir GIMP’e sahip olmak istiyorsanız okumaya devam edebilirsiniz.

Araç Kutusundaki tüm sekmeleri kapatın ve araç çubuğunu yeniden boyutlandırarak ekran görüntüsündeki gibi yapın. GIMP’i, ilk başta, açıldığında sağ taraftaki kutuyu kapamanızı söylemiştik, eğer kapattıysanız ve GIMP üzerinde hiçbir sekme kalmadıysa Ctrl + L  tuşlarına basarak Katmanlar sekmesini açın, ardından GIMP’e Ayar Çekelim bölümündeki yazılanları uygulayarak resimdeki gibi yeniden oluşturun.

Burada anlattıklarımın GIMP hakkında fikir sahibi olmanız için yeterli olduğunu düşünüyorum. Çeşitli çalışmalar yapmaya başlamak için GIMP dersleri bölümünü ziyaret edebilirsiniz.

 

Sözlük

İmaj (Image)

En basit anlamda üzerinde çalıştığımız piksellerden oluşan resme denir. Biraz daha netleştirmek gerekirse imajları, sayfaları şeffaf bir kitap olarak düşünün. Her sayfanın üzerine çeşitli küçük resimler çizdiğinizi ve o sayfaları üst üste koyunca büyük olan resmin ortaya çıktığını düşünün.

Katman (Layer)

Eğer imajı bir kitap olarak düşünürsek katmanı da bu kitabın sayfaları olarak düşünebiliriz. Bir katman opak ya da şeffaf olabilir ve opaklığı ayarlanabilir. Örneğin, bir sinema manzarasının üzerine opaklığı %50 olan bir insan resmi ekleyip o kişinin hayalet gibi gözükmesini sağlayabilirsiniz.

Kanal (Channel)

Katmanlar (ve dolayısıyla imaj) piksellerden oluşur. Bu pikseller toplam 4 değer üzerinden kaydedilir. Bildiğiniz gibi doğadaki bütün renkler 3 ana rengin çeşitli oranlarda karışımından oluşur. Bilgisayarlar da bu “RGB” dediğimiz kırmızı, yeşil ve mavi değerlerinin bir araya gelmesinden bir pikselin rengi oluşur. GIMP’te buna bir de A kanalı eklenir. A kanalı alfa kanalıdır ve pikselin opaklığını (şeffaflığını) kaydeder. Bu bahsettiğimiz kanallar 8 bit’lik değerler halinde işlenirler yani RGB ve A kanalları “0 ile 255” arası bir değer alarak bir pikselin rengini ve opaklığını belirler.

Seçim (Selection)

Bazen bir efekt uygulamak istediğinizde resmin sadece belirli bir bölümü etkilensin ve bir çizim yaparken fırça belirli bir alanı boyasın ya da diğer yerlere taşmasın istersiniz. Bu gibi durumlarda “Seçim”ler devreye giriyor. GIMP araçları, çeşitli yöntemlerle oluşturduğunuz seçimler içerisine etki eder.

Eklentiler ve Betikler Plug-in , Script

GIMP içerisinde işimizi kolaylaştıracak çok sayıda küçük programcıkla birlikte gelir. Eğer programcılıktan anlıyorsanız GIMP’e kendi işlerinizi kolaylaştıracak işlevler kazandırabilirsiniz. Eğer programcılığa yabancıysanız, GIMP’in kendine ait betik dili olan script-fu’yu kullanmak gayet basit. Ayrıca, Python diline aşina olanlar python-fu’yu da kullanabilirler. Tabii tüm bunların dışında Pardus depolarındaki GIMP eklenti paketlerini de yükleyebilirsiniz.

K3b, KDE masaüstü ortamı için tasarlanmış bir CD/DVD yazma aracıdır. K3b’nin Pardus 2009 ve 2011 depolarında mevcut olan son sürümüne Blu-ray desteği de eklenmiştir. K3b ile CD/DVD ve Blu-ray diskler yazabilir, kalıplarla çalışabilir, ses ve video projeleri oluşturabilirsiniz. K3b’nin benzer ücretli yazılımlardan hiçbir farkı yoktur. Sadece işlemlerinizi gerçekleştireceğiniz bileşenler içerdiğinden sisteminizi yormaz.

K3b’yi KDE Menüsü > Uygulamalar > Çokluortam menüsü altından çalıştırabilirsiniz. K3b’nin ne olduğundan biraz bahsettikten sonra kullanımına bir bakalım.

K3b’nin Kullanımı

K3b’i çalıştırdığınızda karşınıza yapabileceğiniz işlemlerin sıralandığı bir ana pencere çıkar. Bu işlemlerin arasında; Veri Projesi, Ses Projesi, Kalıp Yaz gibi kullanıcıların sıkça ihtiyaç duydukları işlemler vardır. Buradan ihtiyacınız olanı seçip işlemlerinizi hızlı bir şekilde yapabilirsiniz.

CD/DVD Nasıl Yazdırılır?

Bir CD veya DVD gibi ortamlara veri yazdırmak için ilk olarak ana pencereden proje tipini seçmelisiniz. Daha sonra karşınıza boş bir içerik alanı gelecektir. Dosyalarınızı bu alana sürükleyerek yazdırma projenize dahil edebilirsiniz. Yazdıracağınız dosyaları ekledikten sonra “Yazdır” düğmesine tıklayarak yazma hızı, dosya sistemi gibi ayarları yapacağınız pencereye ulaşabilirsiniz. Ayarlarınızı da yaptıktan sonra tekrar “Yazdır” düğmesine tıklayarak işleminizi tamamlayabilirsiniz.

Kalıp Nasıl Alınır?

İlk olarak “Kalıp nedir?” sorusuyla başlayalım.

Kalıp; herhangi bir çıkarılabilir ortamın (CD, DVD…) içerisinde hiçbir değişiklik yapmadan her şeyiyle kopyalamak ve yazdırılabilir bir dosya haline getirmeye denir. Bir diski olduğu gibi kopyalamamız gerektiğinde o diskin kalıbını (imajını) almamız gerekir. Daha çok bu işlem bootable yani sisteminizin ilk açılışta görebileceği ve sisteminizi onun üzerinden başlatabileceğiniz disklerde uygulanır.

K3b ile kalıp almak ve yazdırmak son derece kolaydır.

Kalıp almak için diskimizi taktıktan sonra K3b’yi açıyoruz. Araçlar > Ortamı Kopyala seçeneğine tıklıyoruz. Daha sonra gelen pencerede Ayarlar kısmında “Sadece kalıbını yarat” onay kutucuğunu işaretliyoruz. Kalıp sekmesinden ise kalıbı kayıt edeceğimiz yeri seçiyoruz ve “Başla” düğmesine tıkladığımızda diskimizin kalıbı oluşturulmaya başlanıyor.

Kalıp Nasıl Yazdırılır?

Kalıp almayı öğrendiğimize göre şimdi elimizdeki bir disk kalıbını yazdıralım. Araçlar > Kalıp Yaz seçeneğine tıklıyoruz. Yazılacak Kalıp kısmına yazdıracağımız kalıbın yolunu gösteriyoruz. Kalıbı gösterdiğiniz zaman K3b otomatik olarak kalıbı tanır ve onunla ilgili md5 karşılığı, dosya boyutu gibi özellikleri verir. ”Başla” düğmesine tıkladığınızda kalıp diskinize yazdırılmaya başlayacaktır.

K3b ile tekrar yazılabilir disklerinizi de biçimlendirebilirsiniz. Bunun için Araçlar > Yeniden yazılabilir ortamı Biçimlendir/Sil seçeneğinden biçimlendireceğiniz diski seçip içeriğini silebilirsiniz.

K3b ile tek sürücülü bilgisayarlarda disk çoğaltmak için Araçlar > Ortamı Kopyala seçeneğini kullanabilirsiniz. ”Başla” düğmesine bastığınızda disk sabit diskinize kopyalanır ve K3b sizden farklı boş bir disk ister. Dolu diski çıkarıp, boş diski taktığınızda ise sabit diskinize kopyaladığınız kalıbı boş diske yazar.

Görüldüğü gibi benzeri uygulamaları aratmayan K3b ile her türlü yazdırma-kopyalama işleminizi kolaylıkla yapabilirsiniz.

İyi çalışmalar…