Hydrogen, kalıplara dayalı programlama yapılabilen ve harici bir MİDİ klayve ile de kullanılabilen, sentezleyici yazılımıdır. Şarkınızın davul partilerini bu yazılımlar oluşturabilir, dosyayı wav olarak dışarı aktarabilirsiniz.
“Hydrogen” paketini, pisi paket deposundan kurmak için Paket Yöneticisi’ni açıyoruz. Soldan “Çokluortam Uygulamaları”nı seçtikten sonra “hydrogen” paketini işaretliyor ve ardından sağ üst köşedeki “Paketleri Yükle” düğmesine tıkladıktan sonra gelen onay düğmesine tıklıyoruz ve paket kuruluyor.
Kuracağımız ikinci paket, 20 adet kadar farklı drum kit’leri (davul setleri’ni) içinde barındıran “hydrogen-drumkits” paketi olacaktır. Ana paketi kurduğumuz yolu izliyoruz.
Bu seçeneği tıkladığımızda 20 adet ayrı davul setini Hydrogen paketine kurmuş oluyoruz. Bu konuyla ilgili detayları metnimizin son bölümünde daha detaylı açıklayacağız.
Davul Makinesi?
Yıllarını popüler müziğe veren eskiler bilirler, meşhur bir Davul Makinesi vardı bir zamanlar. Hala da kullanılmaya devam ediliyordur mutlaka. BOSS marka ve DR-880 gibi modeli olan Davul makinelerinden bahsediyoruz.
Bu davul makinelerine ölçü sayısını kendimizin belirleyip, bize ipucu verecek adlar vererek kaydedebileceğimiz,“pattern” adı verilen, “kalıp” olarak dilimize çevirebileceğimiz davul partileri yazılırdı. Sonra bu davul partileri bir “şarkı”nın içinde kullanılacak şekilde sıraya dizilirdi. Örneğin, parçamızın bir giriş kısmı varsa, burada davulun çalacağı “pattern”e “intro” adını verirdik, sonra şarkının “A” bölmesinde kullanacağımız “pattern”e “A1” adını verirdik. Ve bu “pattern”ler parçanın yapısına göre sıralandıktan sonra, bunları yazmaya başlardık.
Makinedeki yazım işlemi şöyle yapılırdı:
Önce ad veya kod vererek oluşturduğumuz “pattern”in davul partilerini, makinedeki her bir tuş davulun bir parçasına gelecek şekilde ayarlandığından, metronomu dinleyerek çalmaya ve kaydetmeye başlardık. “Pattern” yazımı bittikten sonra, sıra yazdığımız “pattern”leri programlamaya gelirdi. Örneğin “A1” pattern’i kaç kez tekrarlanacak, sonra hangi pattern gelecek ve o kaç kez tekrarlanacak ise, bunların sıralamasını makinede “Song” moduna geçerek hazırlamaya başlar ve sıralamayı bitirirdik. Bu işlemin sonunda, şarkımızın davul partisi hazır hale gelirdi.
Hydrogen Davul Makinesi
Hydrogen uygulaması bir önceki bölmede açıkladıklarımızı bilgisayar ortamında yapmamıza olanak sağlamaktadır. Program açılışında zaten bu uygulamanın “Advanced Drum Machine – Gelişmiş Davul Makinesi” olarak adlandırıldığını görüyoruz. Uygulamamız kurulduktan sonra, başlatmak için Pardus menümüzün “Programlar-Çokluortam” kategorisine gidiyor, “Hydrogen (Davul Seti”ni seçiyoruz ve uygulamamız açılıyor.
Uygulama açıldığında, karşımıza siyah bir fon üzerinde, birbirinden farklı pencerelerin iç içe gözüktüğü bir ortam gelmektedir.
Bu pencereleri açıklamaya, uygulama penceresinin en altından başlayalım. Bu pencerenin solunda, parçamızın Saat(HRS), Dakika (MSN), Saniye (SEC) bazındaki sayacını görmekteyiz. Onun yanında, parçayı ileri, geri, başına, sonuna almaya, çalmaya, durdurmaya hizmet eden düğmeler yer almaktadır. O kısmın sonunda yer alan sağ ve sol ok işaretleri, “pattern” ya da “song”ın “loop” yani döngü içinde çalınıp çalınmayacağını ayarlamamıza yaramaktadır. Eğer “pattern” ya da “song” üzerinde çalışacaksak ve parçayı bu modlardan birinde dinlemek istiyorsak “MODE” düğmesinin üstünden bu seçeneklerden birini işaretlemek durumundayız. Hemen sağında BPM (Beat Per Minute), parçamızın metronom hızını ayarlamamıza yardımcı olmaktadır. Uygulama başladığında standart metronom hızı 120’dir. En sağda yer alan “MIDI-IN” düğmesine tıklarsak, patternleri harici bir midi klavye ile yazabiliriz. “CPU” ise bu uygulamanın işlemciyi ne kadar yorduğunu görmemize yarayacaktır.
“Pattern Editor”ile şarkımızın “pattern”lerini hazırlayabiliriz. Pencerenin yukarıda, solunda yer alan “PATTERN NAME” ile solda pattern sıra numarası, yanında Pattern adı vardır. “SIZE=8” ile ölçü sayımızı belirleyebiliriz. 4/4’lük bir ölçünün içinde 8 adet sekizlik olduğu için, SIZE=8, 4/4’lük 1 ölçü anlamına gelmektedir. Ölçü sayısını bu değeri değiştirerek arttırabiliriz. Örneğin 4/4’lük 2 ölçü yazmak istiyorsak, bu değeri 16 olarak değiştirmemiz gerekir.
Yanındaki “RESOLUTION=8” ise, gireceğimiz en küçük nota süresini anlatmaktadır. Eğer 16lık nota süreleri girecek ise, bunu 16 olarak değiştirmemiz gerekmektedir.
En sağdaki “RECORDING” kısmında ise, “pattern”in kaydı ile ilgili işlemleri yapabiliriz. En soldaki seçili düğme, midi klavye ile loop şeklinde giriş yaparken her girdiğimiz notayı duymamıza imkan tanıyor. Ortadaki kırmızı düğme ile üzerinde çalıştığımız “pattern”i kaydedip, kaydetmeme seçeneğini kullanıyoruz. En sağdaki “Q” işareti ise, “Quantize” anlamına gelmektedir. Quantize işlemi, girdiğimiz notaları metronomu dinleyerek kaydederken, çalışımızdaki küçük gecikmeleri tam yerine oturtmayı sağlamaktadır.
Pencerenin sol ortasında, davulun her bir aygıtını soldan sağa yatay adlarla görmekteyiz. “Kick”in altındaki kısım ise, “velocity” olarak adlandırılan, girilen her bir notanın çalma gücünü ayarlayabileceğimiz yerdir.
“Song Editor”, yazdığımız “pattern”lerin hangi sıra ile kaç kez tekrarlanarak çalınacağını programlayacağımız bir düzenleyicidir. Pattern’in adını değiştirmek istiyorsak, solundaki ok ile seçilmiş olan “pattern”in üzerine gelip çift tıklayarak ona yeni bir isim verebiliriz. Soldan sağa doğru ölçüler yer almaktadır. Her 5 ölçüde bir rakam yazılmıştır. Yukarıda sol başta yer alan “CLEAR” düğmesine tıklayarak, seçili olan pattern silinebilir. Üst ok-Alt ok düğmesiyle, patternler arasında yukarı-aşağıya gidilebilir.
“Mixer” kısmında, davulun her bir aygıtının ses şiddetini, kendi içinde dengeleme şansımız var. Her davul seti yüklendiğinde, mixer’deki ayarlar farklı olarak hazırlanmıştır. “MASTER” Volüm düğmesi ise, davulun genel olarak toplam ses şiddetini ayarlamamıza imkan vermektedir. “HUMANIZE” düğmesindeki oranı arttırdığımızda, davulu sanki makine değil de, gerçek bir insan çalmış gibi duyulmasına olanak tanınmış olur. Yani davulu “İNSANLAŞTIRMA” işlemi yapılır. “VELOCITY”ile seslerin iç şiddetinin ayarlarının daha da öne çıkmasını sağlarız. “SWING” ile çalmada, hafiften bir kayma sağlanır. Alttaki “PEAK” düğmesi seçili ise, ses gücünün anlık bozulmaları önlenmiş olur. “FX” ile, davul partisine ses efektleri verilir.
Menüleri Tanıyalım
“File” menüsünde, dosya işlemleri yer almaktadır. Uygulamanın olanaklarını daha iyi tanımak isterseniz, “Open Demo” ile, uygulama ile birlikte gelen yüklü parçaları açıp dinlemenizi tavsiye ederim.
“View” ile ekranda hangi pencerelerin gözükeceğini ayarlayabilirsiniz.
“Help” menüsündeki “User manual” ile kullanıcı kılavuzunu okuyabilir,”About” ile uygulamanın programcılarını tanıyabilirsiniz.
Bir Uygulama Örneği
Bir örnek çalışma yapmak amacıyla, basit bir pattern oluşturduk. Bunu oluştururken, girişleri fare ile yaptık. Aşağıdaki ekran görüntüsünde, pattern’i görebilirsiniz.
Daha sonra, “Song Editör”e geçtik ve bu “pattern”in 3 ölçü süreceği, çok kısa bir parça haline gelmesini sağladık.
Ardından, dosyamızı kaydetmek için “File” menüsünden “Save” seçeneğine tıkladık.
Dosyamıza, “OI-Tanitim” adini verdik ve uygulama, dosya adımızın sonuna, Hyrdogen şarkı formatı olan “.h2song” son ekini verdi. “Save” düğmesine tıkladık ve parçamız kaydedildi.
Parçamızı “Wav” dosyası olarak dışarı aktarmak istedik. Bunun için yine “File” menüsünden “Export Song” “Şarkıyı Dışarı Aktar” seçeneğini tıkladık.
Karşımıza çıkan pencerede “Export Filename” yazan seçeneğin “Browse” düğmesine tıkladık ve dosyayı nereye kaydedeceğimize karar verdik.
Daha sonraki aşamada, dosya adını “OI-Tanitim.wav” olarak verdik ve “Save” düğmesine bastık.
Bilgisayarımızın hangi klasörüne, hangi dosya adı ile kaydedileceği netleştikten sonra, “Export” düğmesine tıkladık. 100% görüldüğünde, dosyanın aktarımının tamamlandığını gördük.
Dosyalarımızın durumunu incelemek için klasörümüzü açtık ve dosyalarımıza göz attık.
Wav dosyamızı mp3 dosyasına dönüştürmek istiyorsak şunu yapabiliriz. Audacity uygulaması bilgisayarımızda yüklü ise, Wav dosyamızı Audacity ile açabilir ve Audacity’nin “File” menüsünüden “Export to Mp3” seçeneğini işaretleyerek, dosyamızı Mp3’e çevirebiliriz.
Bu tanıtım yazısı için hazırladığımız dosyaları uygulamayı kurduktan sonra incelemek isterseniz, aşağıdaki linklerden dosyaları yükleyebilirsiniz.
“OI-Tanıtım” Hydrogen Dosyası
“OI-Tanıtım” Wav Dosyası
Davul Setleri
Tüm çalgılarda olduğu gibi, farklı marka ve modellere sahip davullar vardır. Uygulamanın ardından yüklediğimiz “hydrogen-drumkits” bizlere, parçamızı farklı marka ve model davul setleriyle hazırlama ve/veya farklı müzik türlerinde kullanılabilecek davul setlerini kullanma imkanı vermektedir.
Şarkımızı yazmadan önce farklı bir davul seti yüklemek istiyorsak, menüden “View-Show Drumkit manager” seçeneğini tıklıyoruz.
“Drumkit manager” açıldığında, pencerede davul setlerinin adları ve her bir davul seti ile ilgili olarak, sağda “Info” başlığının altında, bu davul seti hakkındaki küçük bilgiye ulaşabiliriz. Böylece, davul setini yüklemeden önce, onun hakkındaki kısa tanım sayesinde aradığımızı daha kolay bulabiliriz.
Davul çalmaya meraklı gençler ve daima genç kalanlar, davul çalma heveslerini bu uygulama ile biraz olsun giderebilirler.
Kolay gelsin.
