Addison hastalığı böbrek üstü hormon salgılayan bezlerin görevini yapmamasına ve ölümüne sebep olan bir hastalıktır. Hastalık adını 1855’de tanımlayan Thomas Addison adında çok ünlü bir Endokrinoloji yani iç salgı bezi uzmanından almıştır. Hatta Endokrinoloji dalını Thomas Addison’un başlattığı da büyük bir bölüm bilim adamı tarafından kabul edilir çünkü ilk kansızlık sebeplerini, salgı bezi hastalıklarını kendisi tanımlamış ve tedavilerini araştırmıştır.
Addison hastalığının nedenleri
Böbrek üstü bezlerin kabuk bölümünün, tüberküloz , mantar enfeksiyonu ya da otoimmün (bağışıklık sistemi hücrelerin çeşitli sebeplerle kendi vücut dokusuna saldırması) nedenleriyle zarar görmesine bağlıdır. %90 vakanın sebebi bağışıklık sisteminin bezlere saldırmasıdır. Tüberküloz ardından en çok Addison’a neden olan sebeptir. Ayrıca artan AIDS vakaları ile AIDS’te Addison’a çok fazla neden olan hastalıklar arasına girmiştir. Genellikle ve erkek ve kadınlarda eşit oranlarda görülür ve orta yaşlı ve ileri yaşlı insanlarda görülür. Diğer nedenleri;
Böbrek üstü bezinin doğuştan yetersiz büyümesi
Böbrek üstü bezi kanama
Ameliyatla her iki böbrek üstü bezinin çıkarılması
Böbrek üstü bezindeki tümörleri
Böbrek üstü bezinde protein benzeri madde birikmesi
Mantar hastalıkları
AIDS
Addison hastalığının belirtileri
Mide bulantısı ve kusma: Addison hastalığının en belirgin belirtisidir. Sebebi böbrek üstü bezlerinden salgılanması gereken salgıların salgılanmaması sonucu oluşan iştahsızlık ve ayrıca yenilen besinlerin bazılarının sindirilmesinde yaşanılan zorlanmadır.
Kilo Kaybı: Genellikle hastalar tarafından erke evrede fark edilmez çünkü kilo kaybı geniş bir zaman aralığında olur. Bunun sebebi kilo kaybının fizyolojik sebeplerle değil psikolojik sebeplerle olmasıdır. Kilo kaybının sebebi çoğu zaman yedikten sonra hissedilen sıkıntı ve bulantı hissidir ve çoğu ilaç mesela; gaviscon gibi ilaçlar bu bulantıya iyi gelmezler. Çünkü bulantı ve kusmanın sebebi midedeki bir kanama veya yara değildir. Sebep yiyeceğin hormon eksikliğinden dolayı doğru düzgün sindirilememesidir.
Yavaş ve uyuşuk hareketler: Sebebi böbrek üstü bezlerinden salgılanması gereken salgıların salgılanmaması sonucu oluşan hipotansiyon ve kandaki oksijen miktarının azalmasıdır. Bu oksijen miktarının azalmasının sebebi böbreğin kanı iyi süzememesi sonucu bol miktarda atık madde birikmesi sonucu olur. Uyuşukluğun sebebi de dokularımızın ve kaslarımızın oksijen eksikliği yüzünden iyi beslenememesidir.
Diğer belirtileri: Sık sık şeker düşmesi, halüsinasyon görme, uyku bozukluğu, iyileşmeyen ishaller, geçici titreme, çabuk unutma ve baş ağrısıdır.
Addison hastalığının tedavisi
Addison eskiden ölümlere neden olurken artık günümüzde laboratuvarlarda yapılan sentetik hormonlarla kesin olarak tedavi edilebilmektedir. Hastalar düzenli olarak kortizon ve mineralkortokoid karışımı alırlar. Ayrıca hipotansiyonları kontrol altında tutulması gerekir eğer gerekiyorsa düzenli olarak ilaç kullanmalıdırlar.