Assit Neden Olur ve Tedavisi
Karın boşluğunda açık sarı renkte ve berrak serum bir sıvının toplanması durumuna asit denilmektedir. Göğüs boşluğunun altında olan karın boşluğu diyafram ile ayrılır. Assit sıvısının birçok sebebi olabilir. Bunlar arasında karaciğer hastalığı, kanser hastalıkları, konjestif kalp yetmezliği ve böbrek yetmezliğini örnek verebiliriz.
Sebepleri
Bu rahatsızlığın en yaygın nedeni ilerlemiş karaciğer hastalığı ya da sirozdur. Bu rahatsızlığın çok büyük bir nedeni siroz hastalığına bağlıdır. Böyle bir durumun nasıl ortaya çıktığı hala bilinmese de karaciğerin kan akışında artan tansiyondan şüphelenilmektedir. Vücutta tuz ve su birikmesi de bu rahatsızlığın oluşmasına katkıda bulunurlar. Assit rahatsızlığında kanda belli bir sıvı kaybı meydana gelmektedir. Bundan dolayı karaciğerde bulunan sensörler dolaşımda bulunan kan miktarını olması gerekenden az algılayabilirler. Böyle bir durumda da böbreklere sinyal gönderilir. Bu sinyale göre kaybolan sıvı hacmini telafi etmek için daha fazla tuz ve su alınmasıdır. Bu rahatsızlığın bir diğer nedenleri arasında ise vücutta su tutulumuna neden olan ilerlemiş böbrek yetmezliği ile doğuştan gelen kalp yetmezliği hastalığı vardır. Çok nadirde de olsa organa kan girişinde oluşan tansiyon, giriş damarının içindeki ya da dışındaki bir engelden oluşabilir. Böyle bir durumda siroz hastalığına bağlı olmayan bir kapı yüksek tansiyon oluşur. Bu sebeplerin dışında kötü karakterli assit de vardır ve bunlar kanser hastalıkları sonucu oluşurlar. Böyle tür assitler karın boşluğunda yer alan organlarda ilerlemiş bir kanser belirtisini göstermektedir. Buna örnek olarak, kalın bağırsak, pankreas, meme, mide kanserleri, lenfoma, akciğer ve yumurtalık kanserlerini verebiliriz. Uzun bir zaman pankreas iltihabından muzdarip olan kişilerde pankreas assitleri görülebilmektedir. Pankreas yüzünden oluşan assitlere akut pankreas iltihabı ya da pankreasa gelen darbelerde neden olabilmektedir.
Belirtiler
Eğer assit hafif seyrediyorsa bu durumda herhangi bir belirti görülmeyebilir. Fazla sıvı birikmesinden dolayı bu artan sıvının yaptığı çıkıntı görülür. Kişide karında ağrı, şişkinlik ve rahatsızlık gibi belirtiler baş gösterir. Diyaframda basınç artmasından ya da biriken sıvının diyafram boyunca hareket etmesinden dolayı kişide nefes problemleri görülebilir. Bu durumda akciğerlerin çevresinde sıvı birikmesi olabilir. assit rahatsızlığından şikâyet eden kişiler doktorları tarafından takibe alınmalıdır. Rahatsızlığın altında yatan sebebe göre doktorlar artabilir.
Teşhisi
Kişinin fiziksel muayenesinin dışında tıbbi geçmişi ayrıntılı bir şekilde incelenir. Assit sıvı miktarının 500 ml’nin üzerinde olması karın incelemesi yapan doktorun sıvı dalgalanmalarını fark etmesiyle tanı konabilir. Sıvı birikimleri daha az ise o zaman karın ultrasonu çekilir. Assite neden olan hastalığın teşhisi oldukça önemlidir. Bundan dolayı kişinin tıbbı geçmişi ayrıntılı olmalıdır. Doktor genel olarak hastaya karaciğer hastalığı, virüs kökenli hepatit enfeksiyonları, alkol, ailede başka birinin karaciğer hastalığının olup olmadığı, kalp yetmezliği, kanser hastalığı ve önceden kullanılan ilaçlar hakkında sorular soracaktır. Yapılacak olan kan testleri assitin belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Ayrıca tam bir kan sayımı altta yatan sebep hakkında da önemli ipuçları verebilir. Bazen yapılan testlerin hiçbirinden yeterli sonuç alınamaz ise bu sefer karın içinde bulunan sıvının incelenmesi gerekir. Bu işleme parasentez denilir ve bu işlem uzman doktorlar tarafından yapılmalıdır. İşlem sırasında karnın bir kısmı steril edilir ve ultrason yardımıyla karın boşluğuna bir iğne yapıldıktan sonra analiz için sıvı alınır. Tanının konulması için az miktar sıvı yeterli olacaktır. Bunun yanında karında su tutulmasının neden olduğu belirtilerin hafifletilmesi için de bol miktarda sıvı çekilebilir. Alınan sıvıda beyaz ve kırmızı kan hücrelerinin bileşenlerine ve sayılarına, albümin düzeyine, amilaz seviyesine, glikoz, toplam protein ve sitolojiye bakılır.
Tedavisi
Rahatsızlığın tedavisi altta yatan sebebe göre değişiklik gösterir. Rahatsızlığın ana nedeni genellikle karaciğer sirozu olduğundan bu noktaya odaklanmak doğru olacaktır. Sirozlu hastalarda assit yönetimi sodyum alımı ve müshil ilaçları ile yapılmaktadır. Beslenme sırasında tuz alımı 2 gramdan aşağı çekilmelidir. Tuzu azaltmak tek başına yeterli olmaz. Onun yanında vücuttan su atılmasını kolaylaştıran ilaçlar kullanılır. Alınacak olan müshil ilaçları vücuttan daha fazla tuz ve su atılmasına neden olur. Eğer yukarıdaki tedavi yöntemini uygulamayacak durumda olan hastalar var ise o zaman yüksek miktarlarda sıvı almak için karın bölgesinden iğne yapılarak boşaltma işlemi yapılır. Bu işlem sırasında her defasında kişiden 4 ila 5 litre sıvı herhangi bir problem olmadan alınabilir.
