Gizli şekerde kişinin kan şekeri normalden fazladır yalnız kişiye bu değerler ile tip 2 diyabet teşhisi koymak yeterli değildir. Tip 2 diyabet hastalığı olan herkeste ilk olarak gizli şeker oluşur. Vaktinde önlem alınmadığı zaman gizli şeker belli bir süre sonra tip 2 diyabete dönüşüyor.
Gizli Şekerin Sebepleri
Dışarıdan aldığımız gıdalarla vücudumuza giren şeker, pankreasın salgıladığı insülin hormonu tarafından hücrelere taşınarak enerji üretiminde kullanılır. Hücreler enerji üretirken şekerin büyük bir çoğunluğunu kullandığı için kandaki şeker miktarı azalır ve böylece kandaki şeker seviyesi korunur. Yalnız vücudun bu işleyişi insülin direncinden dolayı sekteye uğrarsa o zaman hücreler şekeri yeterince kullanamayacaktır ve fazla şeker kanda birikmeye başlayacaktır. Böyle bir olay gizli şekere neden olur ve tip 2 diyabete davetiye çıkarır. Bu arada pankreas bu açığı kapatmak için ve hücrelere daha fazla şeker gitmesini sağlamak için daha fazla insülin salgılamaya başlıyor. İşte gizli şekere gizli denmesinin sebebi budur. Pankreas tarafından fazladan üretilen insülin aslında yüksek olan kan şekerini gizlemektedir. Belli bir süre sonra pankreas artan insülin miktarını karşılayamaz. Kan şekerinin uzun bir süre yüksek olarak kalması gizli şekerin tip 2 diyabete dönüşmesine neden olur.
Gizli Şekerin Belirtileri
Gizli şekeri olan birçok insanda belirti görülmez. Bunun nedeni ise pankreasın fazla insülin salgılayarak kan şekerinin normal düzeyde olmasını sağlamasıdır. Ancak gizli şeker tip 2 diyabete dönüşmeye başladığı zaman kişide bazı belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtiler arasında; susuzluğun artması, sık aralıklar ile idrara çıkma, halsizlik ve bulanık görme gibi belirtiler vardır. Bunların yanında açlığın artması, el ve ayaklarda karıncalanma olması, zayıflama ve vücutta oluşan yaraların normalden daha uzun bir sürede iyileşme göstermesini de belirtiler arasında sayabiliriz.
Gizli Şeker Testini Kimler Yaptırmalı?
45 yaşın üzerinde ve kilolu olan herksin gizli şeker testinden geçmesi gerekmektedir. Aynı zamanda; vücut kitle indeksi 25’in üzerinde bulunanlar, fiziksel olarak hiçbir aktivitede bulunmayanlar, ailede tip 2 diyabet hastası olanlar, 4 kilodan ağır bebek dünyaya getirenler, hamilelik döneminde gebelik şekeri yaşayanlar, polikistik over sendromu olanlar, yüksek tansiyon sahibi kişiler, geceleri uykusu 6 saatten az ve 9 saatten fazla olan kişilerin gizli şeker için test yaptırmaları uygun olacaktır.
Gizli Şeker ve Beslenme
Kişi ilk olarak kilolu ise hemen kilo vermelidir. Kan şekerini yükselten gıdalardan uzak durmalıdır. Düzenli egzersizler yapmalı ve uykunun düzenli olmasına dikkat etmelidir. İşlenmiş gıdalardan, paketlenmiş atıştırma yiyeceklerden, unlu mamullerden, beyaz pirinç ve beyaz ekmek tüketmekten uzak durulmalıdır. Onların yerine lif oranı yüksek olan, glisemik indeksi düşük tam tahıllı ve kepekli gıdaları tüketmeye dikkat edelim.