Bitcoin’in Çıkışı
Bitcoin, elektronik ortamda elde edilen ilk dijital para birimidir.
Günümüzde, Bilgisayar ve Ağ teknolojilerinin bu kadar gelişmesinin sebebi; evrensel bilgi aktarımına izin verilmesidir. Yani bilgisayar üzerinden bilgileri kopyalayabilmemiz, bu alanın yayılarak gelişmesini sağlamıştır.
Bitcoin ve Blockchain teknolojilerinde de Satoshi Nakamoto, ondan önceki Bilgisayar uzmanları ve geliştiricilerinin burada elde ettikleri birikim ile halka açık ağ olarak geliştirip 2009 yılında piyasaya sürdüler. Bitcoin veri ekonomisi tarafında kopyalanamayan bir data ve eşsiz veri gücüyle beraber ,bir kullanıcıdan diğerine aktarım sağlayabilmek adına üretilmiştir. 2008 krizinin sonrasında 9 sayfalık bildirge ile whitepaperda yayınlanarak hayatımıza girmiştir.
2Tanım
Bitcoin (BTC) Nedir?
Bitcoin, elektronik ortamda yaratılmış ve yine elektronik ortamda elde edilen ilk dijital para birimidir . Kısaltması “ BTC “ şeklindedir.
P2P (Peer to Peer) yani eşler arası ağ üzerinde çalışan ilk merkezi olmayan ve açık kaynaklı para birimi olan Bitcoin 2008 yılında Satoshi Nakamoto tarafından üretildi.
2008 krizi sonrası Satoshi Nakamoto adlı kişi ya da kişiler, uçtan uca elektronik ödeme sistemi olan Bitcoin’e dair teknik yazılar yayınladılar. 2009 yılında da halka açık ağ olarak kullanıma aldılar. Sonrasında Bitcoin, ilk başarılı kripto para olarak “1. nesil blockchain” olarak adlandırıldı. Bitcoin kripto para olarak bilinen teknolojinin ilk örneğidir.
Bitcoin (BTC) Nasıl Çalışır?
Bitcoin, kendi koduyla ve kullanıcı topluluğunun belirlediği değeriyle desteklenen bir dijital para birimi olarak çalışır. Bu aslında dolar ve euro gibi para birimlerine benzer. Bitcoin’in değeri arz ve talep arasındaki ilişkiden ortaya çıkar. Bitcoin’i geleneksel para birimlerinden ayıran fark ise, Bitcoin’in geldiği merkezi bir yer olmamasıdır. Merkezi olmadığından herhangi bir kurum, kuruluş veya kişinin kontrolünde değildir.
Bitcoin , Blockchain teknolojisinden faydalanarak çalışır ve doğası gereği de kendiliğinden koruma özelliğine sahiptir. Temel olarak, blockchain yapısı genel bir kayıt defteri ya da veritabanı gibi bir kayıtlar bütünüdür. Blokchain’in eşsizliği bu kayıtları doğrulamak ve korumak için kullandığı güvenli mekanizmada saklıdır.
Ağdaki her bilgisayarın Blockchain ile Bitcoin defterinde bir kopyası bulunur. Eğer bir kişi herhangi bir sebepten dolayı onun bir kısmını değiştirmek isterse, ağdaki çoğunluk sayıdaki bilgisayarlar da aynı kopyaya sahip olduğu için herkes bu değişimin nerden kaynaklı olduğunu bilir. Böylece hiç kimsenin Blockchain ‘i manipüle etmediğinden emin olunur. Bu süreç, Proof of Work (İş ispatı) olarak adlandırılan bir mutabakat algoritması ile yapılır. Aynı verinin onlarca ya da binlerce kopyasını aynı anda çözmek, veriyi yalnızca bir kere çözmekten defalarca kat daha zor olduğundan veri çok güvenli bir şekilde saklanabilir. Ayrıca, dağınık yapıda saklanan bir sistem, çökmelerine ve siber saldırılara karşı çok daha dayanıklıdır; çünkü geleneksel merkezi sistemler gibi tek bir veri merkezine bağımlı kalmamaktadır.
Örneğin Bitcoin ’de bir transfer işleminin çalışması şu şekilde olur; transfer işlemlerinin gerçekleşmesi için her iki tarafın da ortak bir anahtarı ve dijital imza sağlayan özel bir anahtarı vardır. (sahiplik kanıtı ve hem gönderici hem de alıcı için bir referans noktası)
Gönderen, alıcının genel adresine istenen miktarda Bitcoin gönderim işlemini başlatır. Aktarım tamamlandıktan sonra işlem dijital imza ve zaman damgası ile doğrulama için Blockchain ağındaki tüm düğümlere(onay mecralarına) bildirim yapılır. Ağdaki düğümler işlemin geçerli olduğunun teyidi için bilgiyi içeren bloğu kendisinden ondan önceki benzer bloklar zincirine ekler. Böylece blockchain ’e (blok zinciri) bir halka daha eklenmiş olur. Bu noktada, transfer geri dönüşümsüz bir şekilde blok zincirine eklenmiş olur. Gerçekleşen işlem, görüntülenebilmesi ve onaylanması için herkese açıktır.
Bitcoin’in altında yatan teknoloji, verinin ve işlemlerin bütünlüğünün korunması için tasarlanmıştır. Öncelikle, varlıkların birden fazla kez harcanabilir olmasını engellemek için her bir işlem dijital olarak imzalanır ve kriptografik tekniklerle doğrulanır. Eğer işlemin geçerliliği doğrulanırsa madencilik adıyla bilinen bir işlem aracılığıyla blockchain ’e kalıcı olarak kayıt edilir.
Bir diğer koruma özelliği olan şifreleme koruması, ayrıca Blockchain özelliklerinden de gelir. Her blok bir hash ve matematiksel fonksiyon ile korunur, bu yöntem de bloktaki verileri değiştirmeyi neredeyse imkansız kılar. Kötü niyetli bir kullanıcı verileri değiştirmeye çalışsa bile sistem tarafından buna izin vermez.
3Saklama Yöntemleri
Bitcoin (BTC) Cüzdanı
Bitcoin cüzdanı, Bitcoin adreslerinizi ve adreslerin Özel Anahtarını (private key) bulunduran yazılımlar veya cihazlardır. “Cüzdan” aslında banka hesabından çok da farklı değildir. Bitcoin saklamanızı, almanızı ve diğer kişilere göndermenizi sağlar. 4 tip cüzdan çeşidi vardır . Bunlar Yazılım cüzdan, Web cüzdan, Donanım ve Kağıt cüzdan. Tüm cüzdan çeşitlerinde Bitcoin işlemleri yapılabilir.
4Üretim
Bitcoin (BTC) Madenciliği
Günümüz sisteminde Kağıt paralar Merkez Bankası tarafından basılırken , Bitcoinde üretim Madencilik işlemi ile gerçekleşir. Madencilik, Bitcoin’in halka açık defterine Blockchain teknolojisi ile işlem kayıtlarının eklenmesidir. Bitcoin madenciliği, Bitcoin üretim işlemidir ve blockchain teknolojisi ile çalışır.
Madencilik , basit anlatımla kripto paraların merkezi olmayan bir ağ şeklinde çalışmasını sağlayan önemli ögelerden biridir.
Madencilik , kullanıcılar arasındaki işlemlerin doğrulandığı ve Blockchain ‘e eklendiği bir süreçtir. Ayrıca, coinlerin yenilerini oluşturmak için de madencilik tek yoldur ve bu sayede devletin para arzını kontrol ettiği geleneksel itibari paralarda bir tehdit olan enflasyon riskini ortadan kaldırır. Bitcoin madencilik sayesinde piyasadaki miktarı yavaş ve kontrollü bir şekilde artar.
Bitcoin Madenciliği finansal transferlerin gerçekleşmesini sağlayan , yapılan işlemleri onaylayan ve yeni Bitcoin ’lerin üretimini sağlayan bir yapıdır.
Bitcoin madenciliği yapan kişilere madenci (miner) denir. Zincirdeki düğümler sayesinde Bitcoin ‘de gerçekleşen tüm işlemler kayıt altında tutulur ve madencilerin düğümlerde anlık çözmeye çalıştıkları işlemlerle Bitcoin üretimi gerçekleşir. Madenciler her işlemi onaylayıp , her birinin yasal olup olmadığını doğrularlar.
Bitcoin Madenciliğinin zor olma sebebi ; bu işlem için çok güçlü ve donanımlı bilgisayarlara ihtiyaç duyulmasıdır.Ayrıca Bitcoin Protokolü tasarlanırken kurucusu Satoshi Nakamoto tarafından yapılmış bir güvenlik önlemidir. Bunun sebebi herkes tarafından Bitcoin basılmasını engellemek ve manipülasyonlara karşı sistemi korumak amaçlıdır.
Özetle Bitcoin madenciliğinin 3 ana görevi vardır. Bunlar;
Yeni Bitcoinler üretmek,
Blockchain ağında yer alacak işlemlerin onaylanması,
Bitcoin Ağının güvenliği.
Bitcoin Madenciliğinde , Madenciler görevlerini yerine getirmek için özel bir yazılım kullanırlar ve bu işlemler karşılığında da ödül olarak belli sayıda Bitcoin kazanırlar.
Bu ödüllendirme, madencileri teşvik etmek ve işlemlerin doğruluğunun gerçekleşmesi için oluşturulmuş bir sistemdir.
5Sonuç
Bitcoin’in Avantajları
- Bitcoin ‘in en önemli avantajlarından biri enflasyon tehdidinden uzak olmasıdır. Basit anlatımla , Piyasadaki para arzının artması, enflasyonun da artmasını tetikler. Fakat bu sistem Bitcoin için geçerli değildir. Çünkü Bitcoin sistemi, sınırı olan bir sistemdir. Teknik tasarımı itibariyle maksimum 21 milyon adet Bitcoin üretilebilir. Dolayısıyla Bitcoin’in enflasyon riski yok denecek kadar azdır.
- Diğer bir avantajı; Reel para birimlerinde hükümetlere bağlı hiper enflasyonlardan kaynaklanan kriz riski, Bitcoin sisteminin merkeziyetsiz yapısından dolayı çok düşüktür.
- Bitcoin teknolojisinde Peer to Peer (P2P) sistemi; yani hiçbir aracı olmadan direkt olarak eşler-arası transfer sistemi kullanılmaktadır. Bu sistem sayesinde arada yer alan Kurumlar ve onların ücretlendirmeleri olmadığından çok daha uygun maliyetlidir.
- Kolay taşınabilir olması özelliği ile de Milyarlarca dolar değerindeki bitcoinlerinizi küçük bir hafıza kartında bile taşıyabilirsiniz. Bunu nakit para ile ya da başka bir sistemle yapmak imkansızdır.
- Bitcoin sistemindeki mali kaynağınızın ne kadar olduğu ya da hesabınız hakkındaki diğer bilgiler, hükümetler de dahil olmak üzere hiç kimse tarafından bilinemez ve takip edilemez. Bitcoinlerin takip edilemiyor olmasının ya da herhangi bir iz bırakmamasının yerine göre avantajları olduğu kadar dezavantajları da olduğu söylenebilir.
Kaynak: “Bitay Teknoloji A.Ş. – Bitay Akademi” https://www.bitay.com