Ülkemizde uluslararası görüşmelerde ya da etkinliklerde simultane tercüme gereksinimi doğabilmektedir. Uluslararası görüşmelerde yapılan çalışmalar arttıkça da simultane çeviriye gereksinim daha da fazla artacaktır. Tercüme dünyasında sıklıkla sarfedilen ve uluslararası görüşme etkinliklerinde çok başvurulan ve anlık iletişimin sağlanması için çok önemli olan simultane tercüme ile ilgili ayrıntılı bilgiler paylaşacağız.
Simultane Tercüme Nedir?
‘Simultane’ sözcüğünün türkçe karşılığı aynı anda tercüme veya çeviri olarak geçmektedir. İngilizcede kullanılan bir sözcük olan ‘simultaneous’ kelimesinden, dilimize simultane olarak aktarılmıştır. Simultaneous sözcüğünün manası, eş zamanlı demektir. Buradan da anlayacağınız gibi simultane tercüme, eş zamanlı uygulanan tercüme demektir. Simultane çeviride uygulanan tercümanlık işleri anında yapılmaktadır. Simultane tercüme yapmış şahıs, tek konuşma ya da diyalog esnasında, herhangi bir vakit atlaması olmadan doğrudan olarak kaşı tarafa tercüme yapar.
Simultane Tercüme Nasıl Yapılır?
Simultane tercüme ’de tercüman, ses geçirmeyen kalifiye tek oda da oturur ve tek kulaklık sayesinde çevireceği dildeki konuşmayı dinler ardından, dinlediği konuşmayı aynı anda ve noksansız olarak çevirmeye başlar. Tercümanın çevirdiği konuşmalar ise karşı dildeki şahsa yeniden tek kulaklık sayesinde ulaşır ve dinleyiciler tercüman vasıtasıyla konuşmacı bireyin sözlerini anlayabilirler. Simultane normal çevirden zor ve kalifiye tek yöntemdir. Etkileşim esnasında aksaklıklar olmaması için epey titiz davranılması gerekli bir konudur. Bunun yanında, simultane tercüme yapılırken dillerin yapısal farklılıkları hasebiyle kimi meseleler meydana çıkabilir. Mesela, fiili ilk olarak bulunan tek dil için tercümanın tümcede ne dendiğini anlayabilmesi itibariyle konuşmacının tümcesinin bitmesini beklemesi gerekmektedir. Bu tür hallerde tercüman tümceyi tamamiyle dinleyip ardından hızlıca çevirisini yapmalıdır. Simultane tercüme yapma işi tercüman yönünden epey beyin yoran tek iş bulunduğu için tek tercümanın belirlenmiş bir müddet tercüme yapıp, belirlenmiş bir müddet dinlenmesi gerekmektedir. Bu sebepten kabinlerde, konuşmanın uzunluğuna da bağlı olarak, iki ya da üç tercümanın bulunması gerekebilir.
Simultane Tercüme, uluslar arası görüşme konferanslarında, çoğu ülkenin katılımı ile yapılan kongrelerde, değişik ülkelerin yer aldığı eğitim seminerlerinde önemi çokça anlaşılmaktdır. Uygulanan konferans, kurultay yada eğitimlerde değişik diller konuşan kişilerin, uygulanan konuşmayı eş zamanlı dinlemesi ve anlaması, simultane çevirinin ehemmiyetini ve kullanışlılığını meydana çıkartmaktadır. Aynı anda, kalifiye şirketlerde ya da uluslararası iş görüşmelerinde de simultane tercüme kullanılabilmektedir. İş müzakeresi yapmış taraflar arasında, aynı anda olarak tercüme yapmış tercümanlar vasıtası ile görüşmelerdeki etkileşim kurulur. Ayrı olarak, bazı zamanlar televizyon programlarında da ecnebi tek konuşmacının konuşmaları, aynı anda olarak çevrilmektedir.
Simultane Tercüme Için lazım olan Özellikler
Simultane tercüme için tercümanlar kalifiye olarak eğitilir ve tercümanın her iki dilede hakim olması sağlanır. Ayrı olarak, özel teknik konularda yapılacak olan çevirilerde de tercümanın her iki dil hakimiyetinin çok çok iyi olması ve sözcük bilgisinin yeterince geniş olması gerekmektedir. Teknik hususta yapılacak olan bir tercümede, tercümanın bu kelimeleri bilememesi konuşmayı aksatır ve arada etkileşim kopuklukları olur. Mesela, hukuk bölümünde tertip eden bir kurultayda konuşma yapmış bireyin çevirisini gerçekleştirecek olan tercümanın, o dildeki hukuksal terimleri bilememesi ve çevirememesi kurultayda hiç istenmeyen sıkıntılara sebep olurdu. Bu sebeple, tercümanlar için yöntem donanım ihtiyacı doğmaktadır. Simultane tercüme yapmış bireyin diksiyonunun düzgün olması ve tercüme yapar iken her iki dilde de anlaşılır bir şeklinde konuşması çok önemlidir. Ek olarak, simultane tercüme yapmış bireyin konuşmaya odaklanabilmesi de epey önemlidir.
Simultane Çevirinin Avantajları
Simultane tercüme, zor mümkün oldukça sağladığı basitlikler ve etkileşim çözümleri ile de çoğu avantaja sahiptir;
Farklı dilleri konuşan topluluklarda başvurulabilecek en iyi etkileşim yöntemidir.
Kalabalık olan bir konferansta ya da kurultayda ayrı ayrı tercüme ile uğraşılmadan eş zamanlı çoğu şahsa tercüme yapılabilmesini sağlar.
Özellikle ülkeler arasında yapılan etkinliklerde şahıslara konuşmaların eş zamanlı aktarılabilmesinin vasıtası ile vakit kayıbı yaşanmaz.
Her dil ayrıca çevrilebildiği için dil ayrımı yapılmaz ve böylece her ulustan şahıslar etkinliklere katılabilir.
Gün geçtikte simultane tercüme gereksinimi daha fazla artacaktır. Zira her sabah global seviyede gerçekleşen kongrelerin, eğitim seminerlerinin ya da konferansların adedi artmaktadır. Buralarda iletişimin kaliteli şekilde sağlanabilmesi ve dinleyicilerin rahatlıkla anlamaları için simultane tercüme yapmış tercümanlara olan gereksinim da gittikçe çoğalacaktır.