Ne anlama geldiği merak edilen kelimelerin başında ironi geliyor. Bugün yazımızda ironi ne demek, hangi anlamlarda kullanılıyor gibi sorulara cevap arayacağız.
Türkçe’ye yabancı bir dilden giren ve cümleler içerisinde kullanılmaya başlanan ironi, birkaç anlamda kullanılıyor. Genel olarak alay edilmek olarak bilinse de biriyle ya da bir olayla dalga geçmenin ötesinde bir kavramdır. Üzerine konuşulan konuda etkiyi artırmak amacıyla durumun tam tersi yönünde bir cümle kurularak alay etmeye de ironi deniliyor. Bu tarz konuşmalar ironi yapmak olarak da adlandırılır.
İroninin Anlamı
Bir söz sanatı olarak bilinen ironi yapmak, aslında söylenenin tam tersinin ifade ediliyor olmasıdır. Hem sözlü hem yazılı iletişim kanallarında kullanılan ironi, asıl olarak Yunanca kökenli bir sözcüktür. Yunanca’da ‘eironia‘ olarak anılan bu kelime; kişinin asıl maksadını gizleyerek durum karşısında alaylı bir ifade takınmasına sebebiyet verir. İroni ne demek sorusunu kısaca cevaplandırdıktan sonra ironi yapmaktaki asıl amaca gelebiliriz. Bireyler olaylar karşısında ironi yaparak ciddi bir tavır takınıp zıt bir ifade ile tüm dikkati durumlar arasındaki çelişkiye çeker. Mizah ya da kara mizah ile karıştırılmaması gereken ironi, temelinde eleştirel bir bakış açısı ile insanlara direkt olarak söylemeden ima yoluyla gerçeği anlatmayı barındırır. Farklı etmenler ironi yaparken söylenmek isteneni destekler niteliktedir. Bu noktada kişinin jestleri, mimikleri, sözcüklerde kullandığı tonlama ve vurgular da önem kazanır.
2005 senesinde sözlüğünde anlamına yer veren Türk Dil Kurumu (TDK), ironi için gülmece kelimesini kullanmıştır. Anlatılmak istenen olay için kullanılacak kelimenin tam tersinin kullanılıyor olması, olayla ilgili alay duygusunun taşınması da ironiyi anlatan kısımda yer alıyor. Edebiyat terimi olarak kullanılan ironi aynı zamanda günümüzde de insanlar tarafından oldukça sık kullanılıyor. Kulaktan duyma bir sözcük olarak popüler olan ironinin asıl anlamını bilmeyen bireyler için biz de ironi ne demek başlıklı bu yazıyı hazırladık.
İroni Nasıl Yapılır?
İkili ilişkilerde ya da toplum içersinde ironi yapıldığında anlamak isteyenler için genel olarak konuyu özetledik. Ayrıca siz de ironi yapmak istiyorsanız bu söz sanatının nasıl icra edildiğinden bahsedeceğiz. Öncelikle sözlü iletişimde ironi yapabilmek için ironi ne demektir bunu bilmeli, sonrasında da bahsi geçen konuyu çok iyi takip edip gözlemlemelisiniz. Binlerce ironi yapma seçeneği mevcut olmasına rağmen bugün birkaç örnek vererek size yardımcı olacağız. Mesela pis ve dağınık bir ortama girdiğinizde ironi yapmak için ‘Burası ne kadar da temiz böyle! Bal dök yala…’ gibi cümleler kurarak asıl söylemek istediğinizi ters şekilde ifade edebilirsiniz. Ya da aşırı tuzlu bir yemek yerken, ‘Bu yemeğin de hiç tuzu yokmuş.’ diyerek ironi yapmış olabilirsiniz.
İronik Nedir?
Günlük hayat içerisinde çeşitli bulmacalarda karşınıza ironi ne demek, ironik nedir gibi sorular çıkabilir. Özellikle ironik kelimesinin karşılığı için gülmece ve alay cevaplarını verebilirsiniz.