Kortizol Yüksekliği ve Düşüklüğü Nedir?
Modern çağımızın en büyük sorunlarından bir tanesi kortizol yüksekliğinin olmasıdır. Sağlığımızı olumsuz bir şekilde etkileyen stres ile vücudumuz mücadele etmek için kortizol salgılar. Yalnız kortizol hormonunun devamlı olarak yüksek seviyelerde seyretmesi kişinin başta kilo almasına neden olarak birçok sorunları da beraberinde getirir. Kişinin herhangi bir stres durumunda böbreküstü bezlerinden kortizol hormonu sağlanır. Bu hormon kan şekerinin yükselme sebebi olan glukokortikoid hormonları grubuna girmektedir. Vücut, stresli veya hayati tehlikenin olduğu bir durumla karşılaştığı zaman kortizol salgılamaya başlar. Böylece vücudu oluşan tehlikeye karşı savaşmaya ya da ondan kaçmaya hazırlar. Stresli durumlar farklı şekillerdedir ve hepsi de kan şekerinin yükselmesine sebep olmaz. Kortizol hormonunun salınmasına fiziksel, duygusal, yoğun yapılan egzersizler ya da aşırı derecede düşük kalorili diyet strese neden olacağından bu durumlar etkili olabilmektedir.
Modern çağın getirdiği sorumluluk ve aşırı yükten dolayı birçok kişinin kortizol seviyesi oldukça yüksektir. Kortizol hormonunun uzun bir süre yüksek kalması kişide yüksek kan şekeri, bağışıklığın zayıflaması, kan şekerinde dengesizlik ve karın bölgesinde yağlanma gibi olumsuz durumlara yol açar. Kortizol hormonunun kilo ile ilgisini şöyle açıklayabiliriz. Kortizol hormonu salgılandığı zaman vücudu daha fazla yağ yakması için uyarır. Bundan dolayı da tehlikeye karşı gelmek veya ondan kaçmak için vücut fazladan bir enerji kullanmak zorunda kalır. Yalnız çoğu insan strese ve onun ardından salgılanan kortizol hormonuna yiyerek tepkisini gösterir. İşte bu davranış kilo almaya neden olur, kortizolun kilo alımıyla kendisinin bir ilgisi yoktur.
Kortizol Yüksekliğinin Belirtileri
Kortizol hormonunun devamlı olarak yüksek olması beraberinde birtakım sorunları da getirmektedir. Kortizolun yüksek olduğunu verdiği belirtilerden anlayabilirsiniz. Gece iyi bir uyku çekmeniz için kortizol seviyenizin gece vakti düşük olması gerekiyor. Eğer kortizol hormonunuz yüksek ise uykuya dalamayacaksınız ve vücudunuz dinlenemeyecek. Bu ise sizi ertesi günü yorgun, sinirli ve daha stresli yapacaktır. Kortizolun yüksek olması sonucu böbrek üstü bezleri yeteri kadar kortizol hormonu salgılayamayacaktır. Bu da kişide kronik bir yorgunluğun oluşmasına neden olacaktır. Yeterli ve dengeli beslendiğinize inanıyor hatta spor yapmanıza rağmen karın yağlarınız bulunuyorsa bunun sebebi stres yani diğer bir deyişle kortizol hormonudur. Kortizol hormonunun yüksekliği vücudun kendini onarma mekanizmasını devre dışı bıraktığı için bağışıklık sistemi hastalıklara karşı savunmasız duruma düşer. Hastalıklara daha çabuk yakalanırsınız.
Kan şekerinin yükselmesine neden olan kortizol şeker hastalığı riskini artırır. Yüksek kan şekerinin olması insülin miktarının artmasına neden olur. Bu durum bir anda kan şekerinin düşmesi demektir. Uzun zaman yüksek seviyede olan kortizol zamanla böbrek üstü bezlerinin tükenmesine neden olur. Bu prolaktin seviyesinin artması demektir. Vücut acıya karşı daha duyarlı duruma gelir. Baş ve kas ağrıları ortaya çıkar. Bu hormonun yüksek olması kişinin cinsel hayatını da olumsuz etkiler. Cinsel isteksizlik ortaya çıkar.
